Krzysztof Kowalski: Parowiec jak malowanie

Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku poinformowało: statek-muzeum „Sołdek" został odholowany do Gdańskiej Stoczni Remontowej im. J. Piłsudskiego SA na zaplanowany remont...

Aktualizacja: 05.11.2020 16:44 Publikacja: 05.11.2020 16:07

Krzysztof Kowalski: Parowiec jak malowanie

Foto: Wikimedia Commons (DerHexer/CC BY-SA 3.0)

Najpierw wizytówka: „Sołdek" to pierwszy pełnomorski statek w historii polskiego przemysłu stoczniowego. Zaprojektował go zespół polskich konstruktorów pod kierunkiem mgr. inż. Henryka Giełdzika, powstał w utworzonej w roku 1947 Stoczni Gdańskiej. Stępkę pod prototypowy rudowęglowiec typu B-30 położono 3 kwietnia 1948 r. Po oficjalnych przemówieniach miejsce budowy poświęcił proboszcz parafii św. Jakuba. Budowniczym robota paliła się w rękach, w ciągu tygodnia montowali 45 ton elementów ze stali okrętowej. Do budowy zużyto 300 tys. nitów – 6 proc. ciężaru całego kadłuba. Statek zwodowano 6 listopada 1948 r . Jednostkę nazwano nazwiskiem przodownika pracy, stoczniowca. Był nim Stanisław Sołdek.

W 1981 r. statek przeszedł w stan spoczynku. Odbył 1379 podróży morskich. W ciągu 31 lat eksploatacji przewiózł 3 600 000 ton ładunku i zawinął do ponad 60 portów. Ostatecznie stał się muzealnym obiektem, zajmuje szczególne miejsce w gdańskim krajobrazie, jest miejską ikoną, stałym elementem nabrzeża wyspy Ołowianki i jedną z najbardziej popularnych atrakcji turystycznych w regionie. Mimo że już nie pracuje, co jakiś czas musi popłynąć do stoczni na przegląd i remont. Tym razem odbyło się to z pompą 17 października.

Jako statek-muzeum „Sołdek" ma wyłączone silniki główne oraz układy napędowe, dlatego został odholowany przez dwa pchacze – „Nosorożca G-01" i „Nosorożca G-02" – do Gdańskiej Stoczni Remontowej, która wygrała ogłoszony przez Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku przetarg na jego remont. Operacja trwała około trzech godzin, na profilu (Facebooku) Narodowego Muzeum Morskiego dostępna była transmisja na żywo prosto z mostka kapitańskiego.

Podczas remontu planowana jest m.in. wymiana fragmentów blach poszycia, konstrukcji oraz nitów. Zostaną przeprowadzone także liczne prace konserwacyjno-malarskie nadwodnej części kadłuba, wykonana zostanie nowa instalacja elektryczna wewnątrz statku, a gruntowne malowanie i odświeżenie przejdą ładownie statku, pełniące na co dzień funkcję sal wystawowych. Planowany czas prac w stoczni wynosi około czterech tygodni. To pierwszy tak duży remont „Sołdka" od 35 lat, czyli od chwili, kiedy został po raz pierwszy udostępniony do zwiedzania jako statek-muzeum.

Jak informuje Narodowe Muzeum Morskie, remont oraz organizacja nowej wystawy stałej w ładowniach „Sołdka" są możliwe dzięki projektowi „2 statki – wspólne morze. »Sołdek« i »Vityaz«: dziedzictwo morskie Polski i Rosji". Oprócz Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku w projekt zaangażowane są instytucje z Kaliningradu – Muzeum Światowego Oceanu oraz Bałtycki Federalny Uniwersytet im. Immanuela Kanta. Dwuletni projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Polska–Rosja 2014–2020. Całkowity koszt projektu wyniesie 2 mln euro, z czego Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku otrzyma dofinansowanie w wysokości powyżej 700 tys. euro.

Po zakończonej renowacji jednostka wróci na swoje miejsce, ale na czas czynności związanych z organizacją nowej wystawy stałej będzie wyłączona ze zwiedzania. Gdy jednak wróci, będzie co zwiedzać. Mówi o tym dr Robert Domżał, dyrektor Narodowego Muzeum Morskiego: „»Sołdek i jego czasy« to tytuł nowej wystawy stałej, która zostanie otwarta na wyremontowanym statku-muzeum. Opowiadać będzie o kwestiach związanych z historią polskiej techniki okrętowej, w szczególności o realiach politycznych, społecznych oraz gospodarczych, w jakich powstawał statek i w jakich był eksploatowany. To opowieść o ludziach związanych ze statkiem: konstruktorach, traserach, niterach, spawaczach, kapitanach, oficerach. Chcieliśmy wprowadzić naszych gości w świat historycznego statku o napędzie parowym, z którym zawiązane są życiorysy i emocje wielu ludzi morza. Ważnym zabiegiem będzie uwydatnienie elementów konstrukcji statku poprzez odpowiednie ich podświetlenie wewnątrz oraz umożliwienie widzom bezpośredniego kontaktu z wybranymi eksponatami i zachęcenie do aktywnego poznawania wystawy za pomocą nowoczesnych środków multimedialnych. Otwarcie ekspozycji stałej na »Sołdku« planowanie jest we wrześniu 2021 r.".

Ze względu na ograniczone możliwości poznania ekspozycji na „Sołdku" przez osoby niepełnosprawne w ramach projektu planowane jest stworzenie stanowiska multimedialnego w holu siedziby głównej muzeum, w Spichlerzach na Ołowiance, z widokiem na statek. Specjalne okulary 3D pozwolą osobom niepełnosprawnym odbyć wirtualną wycieczkę po ładowniach statku i wystawie stałej.

Wypada się tylko cieszyć, że coś w Polsce idzie dobrze mimo pandemii i mimo złych relacji politycznych z Rosją.

Najpierw wizytówka: „Sołdek" to pierwszy pełnomorski statek w historii polskiego przemysłu stoczniowego. Zaprojektował go zespół polskich konstruktorów pod kierunkiem mgr. inż. Henryka Giełdzika, powstał w utworzonej w roku 1947 Stoczni Gdańskiej. Stępkę pod prototypowy rudowęglowiec typu B-30 położono 3 kwietnia 1948 r. Po oficjalnych przemówieniach miejsce budowy poświęcił proboszcz parafii św. Jakuba. Budowniczym robota paliła się w rękach, w ciągu tygodnia montowali 45 ton elementów ze stali okrętowej. Do budowy zużyto 300 tys. nitów – 6 proc. ciężaru całego kadłuba. Statek zwodowano 6 listopada 1948 r . Jednostkę nazwano nazwiskiem przodownika pracy, stoczniowca. Był nim Stanisław Sołdek.

Pozostało 85% artykułu
Historia
Zaprzeczał zbrodniom nazistów. Prokurator skierował akt oskarżenia
Materiał Promocyjny
Z kartą Simplicity od Citibanku można zyskać nawet 1100 zł, w tym do 500 zł już przed świętami
Historia
Krzysztof Kowalski: Kurz igrzysk paraolimpijskich opadł. Jak w przeszłości traktowano osoby niepełnosprawne
Historia
Kim byli pierwsi polscy partyzanci?
Historia
Generalne Gubernatorstwo – kolonialne zaplecze Niemiec
Materiał Promocyjny
Sieć T-Mobile Polska nagrodzona przez użytkowników w prestiżowym rankingu
Historia
Tysiąc lat polskiej uczty