Reklama
Rozwiń

Wojciech Muszyński: UB wykorzystało „Radosława”

Rozmowa: Wojciech Muszyński, historyk z Instytutu Pamięci Narodowej

Publikacja: 07.09.2015 21:04

Rz: 70 lat temu płk Jan Mazurkiewicz „Radosław" wydał odezwę do żołnierzy Armii Krajowej, apelując, aby ujawniali się nowym władzom. Jakie były okoliczności wydania tego apelu?

Wojciech Muszyński: Kilka tygodni wcześniej, 1 sierpnia 1945 r., Mazurkiewicz został aresztowany przez UB i umieszczony w warszawskim więzieniu na Rakowieckiej. UB rozmawiało z nim, w jaki sposób mógłby się przyczynić do rozwiązania problemu podziemia niepodległościowego. Nie stosowano w stosunku do niego przemocy, koncentrowano się na tym, by przekonać go, że dalszy opór jest bezsensowny i należy się dogadać „jak Polak z Polakiem". Wszystko to zbiegło się z ogłoszoną kilka dni wcześniej, 22 lipca, amnestią dla podziemia. Komuniści uznali, że należy stosować zasadę kija i marchewki – z jednej strony trwały aresztowania i egzekucje, z drugiej ogłoszono, że każda osoba, która się podda, zgłosi do UB i złoży obszerne wyjaśnienia, zostanie ułaskawiona. Amnestia miała teoretycznie oznaczać puszczenie win w niepamięć.

Już za 19 zł miesięcznie przez rok

Jak zmienia się Polska, Europa i Świat? Wydarzenia, społeczeństwo, ekonomia i historia w jednym miejscu i na wyciągnięcie ręki.

Subskrybuj i bądź na bieżąco!

Historia
Jakie tajemnice skrywa jeszcze więzienie przy Rakowieckiej w Warszawie
Historia
Zrabowany pierścień króla Zygmunta Starego w niemieckich rękach
Historia
Lądowa epopeja żaglowca Vasa
Historia
Wikingowie: w poszukiwaniu nowego domu
Historia
07 potyka się o własne nogi. Odtajnione akta ujawniły nieznane fakty o porwaniu Bohdana Piaseckiego