To rocznica zawarcia paktu Ribbentrop-Mołotow w 1939 r. - symbolu porozumienia między dwoma totalitaryzmami - nazizmem i komunizmem.
Dla Polski i wielu innych społeczeństw Europy porozumienie zawarte przez ministrów spraw zagranicznych ZSRS Wiaczesława Mołotowa i Joachima von Ribbentropa z III Rzeszy oznaczało utratę niepodległości, kilka milionów ofiar, straty terytorialne i materialne oraz wieloletnie zniewolenie. Częścią niemiecko-sowieckiego paktu o nieagresji był utajniony przed światową opinią publiczną protokół, określający podział „sfer wpływów” obu mocarstw w Europie Środkowo-Wschodniej i Południowo-Wschodniej. Symbolicznym zwieńczeniem współpracy dwóch totalitaryzmów była wspólna defilada armii sowieckiej i niemieckiego Wehrmachtu, która odbyła się 22 września 1939 r. w Brześciu nad Bugiem.
Czytaj więcej
13 lat po rozszerzeniu Unii Europejskiej na wschód trudno o realizację postulatu rozliczenia zbrodni komunistycznych na równi z nazistowskimi.
Europejski Dzień Pamięci Ofiar Stalinizmu i Nazizmu
23 września 2008 r. Parlament Europejski w Strasburgu ustanowił Europejski Dzień Pamięci Ofiar Stalinizmu i Nazizmu, który jest obchodzony 23 sierpnia. Po raz pierwszy w Polsce obchodzono go 11 lat temu - 23 sierpnia 2011 r. podpisano Deklarację Warszawską. Jej sygnatariusze akcentowali m.in. konieczność podtrzymywania w pamięci Europejczyków konsekwencji działań reżimów totalitarnych i wezwali Unię Europejską do prowadzenia dokumentacji związanej z tymi zbrodniami. W następnych latach obchody odbywały się na Litwie, Łotwie, w Estonii oraz na Węgrzech.
Tegoroczne obchody odbywają się w cieniu agresji Rosji na Ukrainę. „Dramat wojny rozgrywa się ponownie, przynosząc nowe ofiary totalitaryzmu współczesnej Rosji : w Buczy, Irpieniu, Borodiance, czy Mariupolu. Dziś, w dobie dezinformacji, szczególnie ważne jest opowiadanie o XX – wiecznej historii Europy w sposób możliwie transparentny, bez przyzwolenia na fałsz” – przypomina Iga Raczyńska zastępca dyrektora Europejskiej Sieci Pamięć i Solidarność.