Reklama

Piotr Cywiński: Witold Pilecki nie zmienił postawy Zachodu

Rozmowa z Piotrem Cywińskim, dyrektorem Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu

Aktualizacja: 29.03.2016 20:35 Publikacja: 28.03.2016 19:49

Piotr Cywiński: Witold Pilecki nie zmienił postawy Zachodu

Foto: materiały prasowe

Rzeczpospolita: Fundacja Paradis Judaeorum walczy, by „Raport Witolda" stał się lekturą szkolną. MEN odpowiada, że lista lektur to wyłącznie niezbędne minimum, a nauczyciel sam może decydować o jej poszerzeniu. Czy powinien poszerzyć ją właśnie o „Raport Witolda"?

Piotr Cywiński: Witold Pilecki tak naprawdę napisał trzy raporty. Dwa pierwsze z 1943 roku to materiały typowo operacyjne, spisane w obozie Auschwitz-Birkenau dla dowództwa AK. Są one suche w faktach, mocno analityczne. Bardziej literacki jest raport z 1945 roku pisany przez Pileckiego we Włoszech. Z tym że nawet ten raport wymaga omówienia i komentarza.

Dlaczego?

Dobrze, jeśli historia jest omawiana na podstawie źródeł. Jednak „Raport Witolda" może wydać się uczniom hermetyczny, niezrozumiały. Dlatego też dla szkół powinien zostać wydany wraz z obszernym omówieniem na takim poziomie trudności, który będzie współgrał z resztą nauki o II wojnie światowej.

Jaką rolę odegrał „Raport Witolda"?

Reklama
Reklama

Przede wszystkim rozpropagował wiedzę o Zagładzie w polskich strukturach podziemnych. To było podstawowe źródło dla naszego wywiadu wojskowego i pracy dyplomatycznej Delegatury Rządu na Kraj. Dramatem Pileckiego było jednak to, że jego raporty nie wpłynęły na zmianę postawy dość biernego Zachodu. Z historycznego, a przede wszystkim z moralnego punktu widzenia raporty te nie odegrały roli, jaką powinny były odegrać.

Zachód znał relacje Pileckiego?

Część obserwacji Pileckiego przedostała się na Zachód przez Szwecję. Obok raportów, które za granicę przewiózł Jan Karski, jego relacje były jednymi z pierwszych raportów naocznego świadka o Holokauście. Ale alianci nie zareagowali na nie w sposób adekwatny do tragedii. Może nie potrafili wyobrazić sobie, że to dzieje się naprawdę, a może nie chcieli tego robić... Dopiero późniejsze ucieczki Żydów węgierskich w maju i czerwcu 1944 roku, którzy ze swoimi świadectwami dotarli m.in. do Watykanu, sprowokowały realną presję Zachodu na rząd Węgier. A to poskutkowało zaprzestaniem wysyłania przezeń Żydów do Auschwitz-Birkenau.

Historia
W Kijowie upamiętniono Jerzego Giedroycia
Historia
Pamiątki Pierwszego Narodu wracają do Kanady. Papież Leon XIV zakończył podróż Franciszka
Historia
Wielkie Muzeum Egipskie otwarte dla zwiedzających. Po 20 latach budowy
Historia
Kongres Przyszłości Narodowej
Materiał Promocyjny
Startupy poszukiwane — dołącz do Platform startowych w Polsce Wschodniej i zyskaj nowe możliwości!
Historia
Prawdziwa historia agentki Krystyny Skarbek. Nie była polską agentką
Materiał Promocyjny
Nowa era budownictwa: roboty w służbie ludzi i środowiska
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama