Reklama
Rozwiń
Reklama

Gdy demokracja rodzi potwory

Etatyzm i wolne wybory – oto dwie rzeczy, których współżycie jest niemożliwe – pisał pod koniec wojny z emigracji Stanisław Mackiewicz. Dobro państwa i dobro jego obywateli nie są tożsame. Historia dowodzi, że wola ludu bywa samodestrukcyjna.

Publikacja: 27.01.2022 17:30

Władimir Iljicz Lenin (1870–1924) i Józef Stalin (1879–1953) w Gorkach pod Moskwą, 1922 r.

Władimir Iljicz Lenin (1870–1924) i Józef Stalin (1879–1953) w Gorkach pod Moskwą, 1922 r.

Foto: The Print Collector/be&w

Wielki francuski filozof doby oświecenia Charles Louis de Secondat, baron de La Brède et de Montesquieu, nazywany Monteskiuszem, 270 lat temu wydał w Genewie traktat filozoficzny „O duchu praw" (fr. „De l'esprit des lois"), w którym przedstawił swoją wizję porządku ustrojowego nowoczesnego państwa.

Postulował rewolucyjny jak na owe czasy trójpodział władzy. Swoją koncepcję oparł na teorii klasycznego republikanizmu angielskiego filozofa Johna Locke'a, który w 1690 r. opublikował „Dwa traktaty o rządzie". Zarówno Locke, jak i Monteskiusz uważali, że władza jest powołana do ochrony niezbywalnych wartości, jakimi są wolność i własność. Dlatego powinna pochodzić z nadania ludu i być ograniczona w celu realizacji tylko tych zadań, do których została powołana. Obaj myśliciele uważali, że spełnienie tych postulatów warunkuje rozdział kompetencji w obrębie poszczególnych władz. Naiwnie nie brali jednak pod uwagę prostego mechanizmu psychologicznego, który najlepiej sformułował John Acton: „Władza korumpuje, a władza absolutna korumpuje absolutnie".

Pozostało jeszcze 95% artykułu

RP.PL i The New York Times!

Kup roczną subskrypcję w promocji - duet idealny i korzystaj podwójnie!

Zyskujesz:

- Roczny dostęp do The New York Times, w tym do: News, Games, Cooking, Audio, Wirecutter i The Athletic.

- RP.PL — rzetelne i obiektywne źródło najważniejszych informacji z Polski i świata z dodatkową weekendową porcją błyskotliwych tekstów magazynu PLUS MINUS.

Reklama
Historia
Pamiątki Pierwszego Narodu wracają do Kanady. Papież Leon XIV zakończył podróż Franciszka
Historia
Wielkie Muzeum Egipskie otwarte dla zwiedzających. Po 20 latach budowy
Historia
Kongres Przyszłości Narodowej
Historia
Prawdziwa historia agentki Krystyny Skarbek. Nie była polską agentką
Materiał Promocyjny
Jak budować strategię cyberodporności
Historia
Niezależne Zrzeszenie Studentów świętuje 45. rocznicę powstania
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama