Podkarpacie. Miejsce kaźni zamienia się w plac do gier

Zaznacza, że obóz obejmował teren bardziej rozległy i na jego miejscu stoi już od lat 60. XX w. szkoła podstawowa. „Teren ten nie jest objęty nadzorem konserwatora zabytków, a podczas prac nie napotkano (wykonawca nie zgłaszał inwestorowi) znalezienia żadnych artefaktów związanych z byłym obozem. Pragnę również zaznaczyć, że cały obszar, o którym mówimy, był kilkakrotnie przekopany. Pierwszy raz we wczesnych latach powojennych przy porządkowaniu placu, a następnie podczas urządzania boiska sportowego trawiastego i w latach kolejnych przy rozbudowie boiska, budowie szatni sportowej" – opisuje wójt. I dodaje, że upamiętnienie obozu usytuowane jest od wielu lat przy szkole podstawowej.

Z odpowiedzi, którą dostaliśmy z delegatury w Krośnie Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków, wynika, że faktycznie teren dawnego niemieckiego obozu w Szebniach nie figuruje w ewidencji konserwatorskiej, ale też „inwestycja na żadnym z etapów nie była uzgadniana z tutejszym urzędem i nie prowadzono tam badań archeologicznych".

Obóz w Szebniach początkowo był przeznaczony dla sowieckich jeńców, utworzono go w 1941 r. Niemcy celowo głodzili uwięzionych. Wiosną 1943 r. Niemcy urządzili tam obóz pracy dla Romów, Polaków i Żydów. Do jesieni 1943 liczba więźniów wzrosła do ok. 5 tys. Przywożono tam Żydów z likwidowanych gett. Część z nich rozstrzelano w lesie w Dobrucowej, a ciała ofiar spalono. W lutym 1944 r. ok. 80 Żydów wywieziono do obozu koncentracyjnego w Płaszowie.

Po wojnie pomniki ku czci ofiar powstały przy szkole wybudowanej w 1964 r. jako Pomnik Tysiąclecia Państwa Polskiego na terenie dawnego obozu, na miejscu egzekucji w Dobrucowej oraz na cmentarzu w Szebniach.