[srodtytul]1939[/srodtytul]
1 IX O godzinie 4.42 Luftwaffe rozpoczęło nieuzasadnione wojskowymi względami bombardowanie Wielunia (Łódzkie). Zginęło 1200 mieszkańców, zniszczono 70 proc. zabudowy. Ogółem niemieckie lotnictwo zbombardowało w 1939 r.
158 polskich miast i osiedli, zabijając ok. 10 tysięcy cywilów.
W 15 egzekucjach Wehrmacht rozstrzelał 139 cywilów.
W Gdańsku gestapo aresztowało 250 znaczniejszych Polaków.
W Rzeszy nasilenie zaczętych w końcu sierpnia aresztowań działaczy polskich, zwłaszcza Związku Polaków w Niemczech, nauczycieli i księży; kilkadziesiąt osób zamordowano, pozostałych zesłano do Dachau i innych lagrów.
2 IX Do obozu koncentracyjnego Stutthof na Mierzei Wiślanej deportowano aresztowanych działaczy polskich z Gdańska, a w następnych dniach także z Pomorza i Prus Wschodnich.
2 – 3 IX W zajmowanych kolejno miastach Górnego Śląska Wehrmacht, Einsatzgruppen i bojówki Freikorpsu mordują według list proskrypcyjnych powstańców śląskich, działaczy plebiscytowych, członków Związku Młodzieży Powstańczej i harcerstwa. W tych dniach egzekucje odbyły się m.in. w Orzeszu, Łaziskach, Tychach, Lędzinach, Imielinie, Gostyniu, Kobielicach, Jankowicach.
3 IX Reichsführer SS Heinrich Himmler rozkazał mordować cywilnych Polaków broniących się przed agresorami (wbrew konwencji genewskiej, która przyznaje im prawa kombatanckie i każe traktować jak cywilnych jeńców wojennych), a w miastach stawiających opór brać znaczniejszych obywateli jako zakładników.
4 IX W Katowicach zamordowano 250 osób (a do końca września 750 – powstańców śląskich, harcerzy i członków obrony cywilnej), w Złoczewie i okolicy 200, w Częstochowie i Żarkach – po 100 osób. W ramach „akcji bezpośredniej” egzekucje polskich patriotów przeprowadzono m.in. w Mikołowie, Pszczynie, Sosnowcu, Świętochłowicach, Tarnowskich Górach, Siewierzu. Łącznie na Górnym Śląsku we wrześniu Niemcy zamordowali 1400 „fanatycznych Polaków”.
W Opatowcu (Świętokrzyskie) Wehrmacht rozstrzelał 45 wziętych do niewoli żołnierzy WP.
Mordowania zarówno jeńców wojennych, jak i osób cywilnych wojsko niemieckie dopuszcza się do końca kampanii w Polsce, ale intensywnie do połowy września. Po tym terminie eksterminacją zajmują się głównie grupy operacyjne policji oraz bojówki Freikorpsu i Selbstschutzu.
9 IX W Kłecku koło Gniezna żołnierze niemieccy rozstrzelali 50 cywilnych obrońców miasta. W następnych dniach – ok. 500 cywilnych mieszkańców Kłecka i okolic.
10 IX Początek pacyfikacji Bydgoszczy; odwet za zabicie 3 września 150 dywersantów niemieckich. Nauczycieli i młodzież licealną, księży, urzędników, prawników, kupców, członków Polskiego Związku Zachodniego zabijano i grzebano w rowach strzeleckich koło Fordonu – trzy tysiące i w Tryszczynie – ponad 1400 osób.
17 listopada oficer SS Roeder, dowódca Einsatzkommando 16 „Bromberg”, zameldował: „w mieście nie ma już inteligencji polskiej zdolnej do działania”.
12 IX Albert Forster, przyszły namiestnik okręgu Gdańsk – Prusy Zachodnie: „Sprawą szczególnej wagi jest ujęcie i odosobnienie polskich przywódców oraz intelektualistów, do których zaliczam nauczycieli, duchownych, ludzi z wyższym wykształceniem i ewentualnie kupców”.
Władze niemieckie zamknęły Uniwersytet Poznański.
14 IX Niemcy zajęli Gdynię, aresztowali cztery tysiące Polaków.
W Poznaniu gestapo skonfiskowało archiwa organizacji społecznych i związków zawodowych; na podstawie ich analizy policja niemiecka tworzyła listy liderów lokalnych społeczności – do likwidacji.
18 IX Funkcjonariuszowi SS Hermanowi Loefferowi nakazano „zabezpieczyć” (czyli zrabować) zabytki kulturalne Poznania i Gniezna.
27 IX Szef niemieckiej policji Reinhard Heydrich: 3 procent polskiej elity intelektualnej zostało już wytępione.
2 X Adolf Hitler: „W Polsce może być tylko jeden pan, to jest Niemiec” i „należy pozbawić życia przedstawicieli polskiej inteligencji”.
7 X Dowódca Selbstschutzu na Pomorzu zameldował, że podległe mu jednostki zastosowały wobec 4247 obywateli polskich „najsroższe środki represji” (czyli zamordowały).
We Włocławku aresztowano wszystkich wykładowców seminarium duchownego i 22 kleryków.
8 X W Warszawie aresztowano 354 duchownych i nauczycieli pod zarzutem szowinizmu narodowego.
9 – 11 X W Łodzi i okolicy aresztowano 1500 osób spośród inteligencji, wiele z nich zamordowano.
14 X Na naradzie w Głównym Urzędzie Bezpieczeństwa Rzeszy w Berlinie zakomunikowano decyzję o likwidacji „polskiego elementu przywódczego”.
[wyimek]Mordowania zarówno jeńców wojennych, jak i osób cywilnych wojsko niemieckie dopuszcza się do końca kampanii w Polsce[/wyimek]
18 X Policja aresztowała w powiecie włocławskim 119 nauczycieli. Nazajutrz i 21 października we Włocławku – księży.
Początek masowych wysiedleń Polaków z Gdyni.
25 X W ramach operacji „Tannenberg” (instalowania w Polsce niemieckiej policji) w 760 zbiorowych egzekucjach zamordowano 20 tysięcy Polaków, głównie inteligencji, z listy „Sonderfahndungsbuch Polen”.
26 X Śląsk, Wielkopolska i ziemia łódzka, Pomorze i północne Mazowsze (Ciechanowskie) wcielone do Rzeszy. Z reszty ziem okupowanych przez Niemcy utworzono Generalne Gubernatorstwo (GG).
Aresztowanie prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego.
6 XI Gestapo w Krakowie aresztowało 183 pracowników naukowych, głównie Uniwersytetu Jagiellońskiego i Akademii Górniczo-Hutniczej; większość zesłano do obozu koncentracyjnego Sachsenhausen.
7 XI We Włocławku gestapo aresztowało biskupa Michała Kozala i 21 księży.
10 XI W wielu miastach gestapo aresztowało prewencyjnie setki znaczniejszych obywateli dla zastraszenia Polaków przed ich świętem niepodległości.
11 XI Gestapo aresztowało kilkunastu wykładowców Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Z klasztoru w Niepokalanowie wywieziono 36 franciszkanów, w tym o. Maksymiliana Kolbego, i internowano w Ostrzeszowie.
22 XI Pierwsza w Warszawie publiczna masowa egzekucja. Rozstrzelano 53 osoby.
XI Wśród aresztowanych w Lublinie znalazło się szesnastu profesorów KUL, 36 profesorów gimnazjów lubelskich, 44 nauczycieli szkół powszechnych, 60 studentów, siedmiu sędziów sądów Okręgowego i Apelacyjnego, 24 adwokatów oraz ponad stu duchownych katolickich, w tym biskupów Mariana Fulmana i Władysława Gorala.
3 XII Z Lublina do KL Sachsenhausen wysłano biskupów Fulmana i Gorala oraz 11 księży.
14 XII Pierwsza egzekucja kilkudziesięciu Polaków w Palmirach koło Warszawy, miejscu kaźni stołecznej inteligencji. Od grudnia 1939 do lipca 1941 roku rozstrzelano ponad 1700 osób.
17 XII Do tego dnia z Wielkopolski do GG wysiedlono 88 tysięcy Polaków i Żydów.
23 – 25 XII W ramach Intelligenzaktion funkcjonariusze 102 batalionu policji rozstrzelali w Lublinie 31 przedstawicieli inteligencji, w tym dwóch wykładowców KUL, prezesów sądów, starostów, adwokatów, dyrektorów gimnazjów.
26 XII W Wawrze, dzielnicy Warszawy, w odwecie za zabicie dwóch niemieckich żołnierzy, rozstrzelano 107 osób.
[srodtytul]1940[/srodtytul]
I Na Górnym Śląsku przeprowadzono policyjną akcję rejestracji mieszkańców, nakłaniając ich do deklarowania narodowości niemieckiej.
Ostatnie egzekucje w Lasach Piaśnickich koło Wejherowa i Lasach Szpęgawskich koło Starogardu Gdańskiego. W ramach akcji bezpośredniej zwanej też Intelligenzaktion w okręgu Gdańsk – Prusy Zachodnie zamordowano 40 tysięcy Polaków. Tysiące osób zesłano do obozów koncentracyjnych, w których poniosły śmierć.
12 – 15 II W Skarżysku-Kamiennej Niemcy rozstrzelali 360 członków podziemnej organizacji Orzeł Biały.
II Egzekucje znaczniejszych Polaków w Forcie VII w Poznaniu, Kościanie, Lasach Lućmierskich, Koninie. Ogółem w Kraju Warty zamordowano 10 tysięcy mieszkańców Wielkopolski, Kujaw, ziemi łódzkiej i zachodniego Mazowsza. Kilkadziesiąt tysięcy zesłano do obozów koncentracyjnych.
2 III Rada Obrony GG podjęła uchwałę o zniszczeniu „jednym uderzeniem” potencjalnych przywódców polskiego ruchu oporu.
15 III Z terenów wcielonych do Rzeszy wysiedlono do tego dnia 364 tysiące obywateli II RP, Polaków i Żydów. Z Kraju Warty ponad 280 tysięcy, z Pomorza 41 tysięcy, z Górnego Śląska 22 tysiące, z rejencji ciechanowskiej ponad 20 tysięcy. Ponadto np. z Warhegau na roboty przymusowe wywieziono w głąb Rzeszy
17 tysięcy, a na zniemczenie 8 tysięcy Polaków. Namiestnik Warthegau Arthur Greiser nie wierzył w możliwość zniemczenia Polaków po wytępieniu ich warstwy przywódczej i stosował metodę niemczenia ziemi („żaden inny naród, oprócz niemieckiego, nie ma prawa tu mieszkać”), a nie ludzi.
22 III W Stutthofie rozstrzelano 67 działaczy gdańskiej Polonii.
31 III Policja w GG przystąpiła do akcji pacyfikacyjnej (Befriedungsaktion) – w istocie mającej na celu fizyczne zniszczenie polskiej warstwy przywódczej. W pierwszym dniu akcji aresztowano tysiąc osób.
III – IV Na Kielecczyźnie zamordowano 700 osób i spalono 600 domostw w odwecie za sprzyjanie oddziałowi Hubala.
IV W Prusach Wschodnich – rejencji ciechanowskiej i na Suwalszczyźnie – aresztowania wśród polskiej inteligencji, największe w powiatach płockim – dwa tysiące osób i sierpeckim – 500 osób. Aresztowanych kierowano do obozu przejściowego w Działdowie, gdzie część rozstrzelano, a pozostałych zesłano do obozów koncentracyjnych.
20 IV Policja rozstrzelała 42 prawników aresztowanych w siedzibie Izby Adwokackiej w Warszawie.
27 IV Himmler wydał rozkaz utworzenia obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu.
30 V Generalny gubernator Hans Frank zarządził nadzwyczajną akcję pacyfikacyjną (Ausserordentliche Befriedungsaktion – akcję AB) – dalsze niszczenie „politycznej i duchowej warstwy przywódczej” narodu polskiego. Pomiędzy czerwcem a październikiem zamordowano 3500 osób; kilkadziesiąt tysięcy zesłano do lagrów, gdzie większość zginęła.
13 VI Z Tarnowa wywieziono do KL Auschwitz 728 więźniów politycznych.
20 – 22 VI W Zamościu aresztowano ponad dwieście osób spośród inteligencji i osadzono w miejscowej rotundzie – katowni Zamojszczyzny.
24 VI Wskutek obławy w ramach akcji AB w Lublinie aresztowano osiemset osób, w Białej Podlaskiej 40 nauczycieli wezwanych na naradę, w Lubartowie 500 osób. Z aresztowanych na Lubelszczyźnie 500 osób rozstrzelano na Rurach Jezuickich koło Lublina, 1000 zesłano do Sachsenhausen, 100 do Auschwitz.
20 – 21 VI W Palmirach rozstrzelano 370 więźniów Pawiaka, m.in. marszałka Sejmu Macieja Rataja, posłów, artystów, prawników, publicystów (m.in. Mieczysława Niedziałkowskiego), sportowców (Janusza Kusocińskiego).
30 IX W Kraju Warty sporządzono listę 200 tysięcy Polaków „podejrzanych politycznie”.
10 X Na ziemiach wcielonych do Rzeszy gestapo aresztowało kilkuset uczestników podziemnego ruchu oporu.
15 XI Liczba Polaków wysiedlonych z Rzeszy do GG osiągnęła
300 tysięcy, najwięcej z Kraju Warty – 235 tysięcy i z Pomorza – 30 tysięcy.
XII Liczba więźniów osadzonych w KL Auschwitz – niemal wyłącznie Polaków represjonowanych w ramach akcji AB – osiągnęła osiem tysięcy.
[srodtytul]1941[/srodtytul]
31 I Liczba Polaków wywiezionych na roboty przymusowe do Rzeszy osiągnęła 800 tysięcy, w tym 185 tysięcy kobiet.
I – II W większości głównych miast GG aresztowano ok. trzech tysięcy osób za udział w działalności podziemnej, głównie w organizacji Komenda Obrońców Polski.
31 III Liczba wysiedlonych z okręgu Gdańsk – Prusy Zachodnie do GG osiągnęła 41 tysięcy.
4 VII Kilka dni po zajęciu Lwowa policja niemiecka rozstrzelała 22 profesorów wyższych uczelni polskich i kilkadziesiąt osób aresztowanych wraz z nimi – członków rodzin i przyjaciół.
VIII W Stanisławowie policja niemiecka aresztowała i rozstrzelała 250 osób spośród miejscowej inteligencji.
Akcja „Inteligencja” – pierwsza masowa akcja eksterminacyjna przeprowadzona przez III Rzeszę – pochłonęła ponad 100 tysięcy ofiar.
© Licencja na publikację
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Źródło: Rzeczpospolita
[srodtytul]1939[/srodtytul]
1 IX O godzinie 4.42 Luftwaffe rozpoczęło nieuzasadnione wojskowymi względami bombardowanie Wielunia (Łódzkie). Zginęło 1200 mieszkańców, zniszczono 70 proc. zabudowy. Ogółem niemieckie lotnictwo zbombardowało w 1939 r.
W panteonie chrześcijańskich świętych jest wiele osób, które można podziwiać jako wzór wielkiej odwagi, wiary i człowieczeństwa. Paradoksalnie z tego grona najbardziej znany jest święty, o którego życiu prawie nikt nic nie wie. Wspominamy go 6 grudnia, choć rzadko w kontekście religijnym. Znają go bowiem nie tylko chrześcijanie, ale dzięki komercjalizacji świąt Bożego Narodzenia także wyznawcy innych religii oraz ateiści. W Polsce wie o nim każde dziecko, choć jeszcze dwa wieki temu nie miał nic wspólnego ze świętami.
Coś, co dziś nazywamy mediami, a wcześniej należałoby nazwać świadomym i celowym poszerzaniem zasięgu komunikacji, wkroczyło w sferę wojny w momencie, kiedy narodziła się kategoria narracji.
Akty nieposłuszeństwa armii zdarzały się od najdawniejszych czasów. W historię buntów wpisały się także siły zbrojne carstwa moskiewskiego. Za mieszanie się do polityki strzelcy zapłacili straszliwą cenę.
85 lat temu Armia Czerwona zaatakowała Finlandię. Był to kolejny krok w realizacji tajnego protokołu dodatkowego do paktu Ribbentrop-Mołotow, który skazywał sześć suwerennych państw na utratę niepodległości.
Bank zachęca rodziców do wprowadzenia swoich dzieci w świat finansów. W prezencie można otrzymać 200 zł dla dziecka oraz voucher na 100 zł dla siebie.
Drewniana noga, czarna opaska na wybitym oku, żelazny hak zamiast dłoni, nóż w zębach, laski dynamitu wplecione w brodę, w jednej ręce pistolet, w drugiej kordelas i do abordażu!...
Rok ten przyniósł wyjątkową dynamikę wydarzeń w PreZero, a także w kluczowych obszarach dla branży gospodarki odpadami w Polsce.
Szybko reagujemy na potrzeby klienta. Potrafimy sprawnie dostosować do nich nasze rozwiązania. Dzięki temu jesteśmy rozpoznawalnym producentem na świecie i monopolistą w Polsce – mówi Rafał Worek, wiceprezes Ponaru Wadowice.
Planujesz sprzedać niepotrzebne rzeczy przez Internet? Robisz porządki w szafie? Znalazłeś nieużywane ubrania albo rzeczy, które tylko zbierają kurz? To świetnie się składa! Sprzedaż online to doskonały sposób na to, aby dać przedmiotom „drugie życie”, a do tego zasilić domowy budżet dodatkowym zarobkiem. Niestety, nie wszyscy kupujący mają uczciwe zamiary. Jak handlować w sieci bezpiecznie i bez stresu? Dzisiaj odpowiadamy na te pytania! Internet to świetne miejsce do sprzedaży. Tysiące ludzi codziennie szuka okazji i używanych rzeczy w dobrym stanie. Chętnie przygarną nieużywane przez Ciebie rzeczy, dając im nowe życie. Pomyśl tylko – te spodnie, które są już za małe, buty kupione w złym rozmiarze czy nieużywany tablet – wszystko to może znaleźć nowego właściciela i pomóc zasilić Twój domowy budżet! Na przykład, komplet ubrań z zeszłego sezonu może dać Ci nawet kilkaset złotych ekstra. Rower treningowy czy stary telefon komórkowy, który stoi i zbiera kurz może znaleźć nabywcę nawet w ciągu kilku dni i za naprawdę niezłą kwotę. Niekiedy jednak proces sprzedaży może być bardzo frustrujący. Jak uniknąć nieporozumień i przeprowadzić wszystko jak najsprawniej, a po drodze nie nadziać się na oszustów? Podpowiadamy!
Bank zachęca rodziców do wprowadzenia swoich dzieci w świat finansów. W prezencie można otrzymać 200 zł dla dziecka oraz voucher na 100 zł dla siebie.
Już 13 grudnia 2024 r. w Google for Startups w Warszawie odbędzie się Wielki Finał Econverse Cup 2024 – kulminacyjny punkt największej symulacji tworzenia biznesu dla młodych w Polsce. Po raz trzeci młodzi Polacy z pięciu miast będą mieli niepowtarzalną okazję zmierzyć się w rywalizacji, prezentując swoje pomysły na biznes przed jury, w skład którego wejdą inwestorzy, mentorzy oraz aniołowie biznesu. W tym roku wydarzenie uświetni wystąpienie Sebastiana Kulczyka.
Geopolityka, geografia i geometria czasem dają się połączyć i coś dobrego może z tego wyniknąć. Jednym z takich momentów było spotkanie przedstawicieli różnych europejskich inicjatyw na rzecz zrównoważonego rozwoju zorganizowane na mazowieckiej wsi. Wydarzenie, które odbyło się w pierwszy weekend adwentu, połączyło perspektywy wiejskie, miejskie, rolnicze i unijne, aby znaleźć wspólny wątek w kierunku bardziej sprawiedliwego i zrównoważonego systemu rolno- żywnościowego.
Biznes płaci w zjednoczonej Europie o 80 proc. większe rachunki za energię niż w Ameryce i o 55 proc. większe niż w Chinach. Polska chce w pierwszym półroczu 2025 roku zacząć to zmieniać.
Fundacja Na Ratunek Dzieciom z Chorobą Nowotworową, Fundacja Rodzina Kangura, Stowarzyszenie Młodzieży i Osób z Problemami Psychicznymi, Ich Rodzin i Przyjaciół POMOST – Centerko, Fundacja „Gdy liczy się czas” i Fundacja Rak’n’Roll. Wygraj Życie! to laureaci konkursu „Leczmy z troską!”.
Masz aktywną subskrypcję?
Zaloguj się lub wypróbuj za darmo
wydanie testowe.
nie masz konta w serwisie? Dołącz do nas
