To tu najwcześniej w północnej Europie doszedł do głosu buntowniczy plebs, obywatele dumnych miast, takich jak Brugia i Courtrai we Flandrii Zachodniej, którzy uparcie bronili swej niezależności, miejskich praw i własnego języka. Najwspanialsze, najczęściej odwiedzane przez turystów budowle Flandrii to nie zamki i pałace, lecz ratusze i hale targowe. Flamandzcy tkacze i kupcy przez wieki z pokolenia na pokolenie gromadzili doczesne dobra, dzięki czemu Flandria to dziś jeden z najbogatszych regionów Europy, znany m. in z usług finansowych i przemysłu wysokich technologii. Ale rodziła się tu też wielka sztuka – malarstwo Hansa Memlinga, Pietera Brueghela, Rembrandta i dziesiątków innych mistrzów pędzla, których obrazy możemy oglądać w flamandzkich muzeach i kościołach.
Do klęski Francuzów na podmokłej równinie zwanej Groeningheveld, na wschód od Courtrai, czyli flamandzkiego Kortrijk, przyczyniły się utrudniające atak ciężkiej jazdy strumienie i napełnione wodą rowy przecinające pole bitwy. Trzęsawiska, które pochłonęły kwiat francuskiego rycerstwa, przestały istnieć po przekopaniu w okresie rewolucji przemysłowej kanału Bossuit – Kortrijk łączącego się w Courtrai z rzeką Leie, francuską Lys. Położona w zakolu rzeki Groeningheveld to dziś dzielnica biznesu i przemysłu, gdzie fabryki i wielkie magazyny sąsiadują z hipermarketami i skromnymi osiedlami mieszkaniowym. Najbardziej zacięte zmagania toczyły się w okolicach mostu, którym biegnie nad kanałem główna ulica tej części miasta, Gentsesteenweg. W pobliżu wznosi się na skwerze Groeninge niewielki łuk triumfalny ku czci zwycięzców. Upamiętnia ich też pomnik „Dziewicy Flamandzkiej” – złocony posąg młodej mieszczki z wyglądającym na tłuczek orężem w ręce. Zdobyte i znalezione na pobojowisku złote ostrogi złożone są w XIII-wiecznym kościele Naszej Pani (Onze-Lieve-Vrouwekerk), w którym można też podziwiać słynny obraz Antona van Dycka „Podniesienie Krzyża”. Dumą miasta jest również liczący 48 dzwonów carillon na dzwonnicy gotyckiego kościoła św. Marcina oraz wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO renesansowy ratusz i klasztor laickich sióstr beginek. Przeprawy przez Leie strzegą dwie przysadziste gotyckie wieże z XII – XIII w., Broeltorens, jedyna pamiątka jaka pozostała ze zburzonych przez Ludwika XIV potężnych miejskich fortyfikacji. Okolice Kortrijk to najbardziej znany już od średniowiecza region uprawy i przetwórstwa lnu w Europie Zachodniej. Przemysł lniarski wciąż nadaje ton lokalnej gospodarce.
Najważniejsze miasto Flandrii Zachodniej – z kamiennymi mostami, kanałami i prawie niezmienionymi od średniowiecza uliczkami dzielnic Markt i Burg – nazywane Flamandzką Wenecją. Na mapach Europy pojawiło się już w VII w. Bogaciło się przez wieki na handlu z Anglią i, jako pierwszy port nad Morzem Północnym, z Lewantem. Brugia to kolebka najwcześniejszego kapitalizmu – tu powstała pierwsza europejska giełda – i flamandzkiego malarstwa. Tworzyli tutaj m.in. Hans Memling i Jan van Eyck. Nad miastem wznosi się licząca 116 m wysokości wieża kościoła Najświętszej Marii Panny, najwyższa w Europie budowla z cegły. W Bazylice Świętej Krwi przechowywana jest słynna relikwia – fiolka z krwią Chrystusa.
Od wczesnego średniowiecza wielki, z tysiącami rzemieślników i robotników, ośrodek włókiennictwa i w XII – XIV wieku największe poza Paryżem miasto północnoeuropejskie. Od Gandawy, dzięki wykradzionym w Anglii projektom maszyn przędzalniczych, zaczęła się rewolucja przemysłowa w Europie kontynentalnej. Siedziba hrabiów Flandrii – ich rezydencją był zachowany po przebudowie w XVI w. średniowieczny zamek Gravensteen. W gotyckiej katedrze św. Bawona trzeba obejrzeć najcenniejsze dzieło flamandzkiego malarstwa gotyckiego – Ołtarz Baranka Mistycznego Huberta i Jana van Eycków.
Otoczone tragiczną sławą miasto sąsiadujące z polami trzech wielkich bitew I wojny światowej. W 1915 r. Niemcy użyli tu po raz pierwszy gazu bojowego – iperytu. Przy drodze, którą maszerowali na wschód, w stronę frontu, żołnierze brytyjscy, wzniesiono ku czci poległych łuk triumfalny – Bramę Menen. Sukiennice (Lakenhal) w Ypres to największa świecka budowla gotycka w Europie – 131 m długości i 62 m wysokości.
