Ludwik Zamenhof, czyli Eliezer Lewi Samenhof urodził się 15 grudnia 1859 r. w Białymstoku. Wraz z rodzicami Markiem Zamenhofem i Rozalią Sofer oraz dziesięciorgiem młodszego rodzeństwa mieszkał w domku przy ul. Zielonej, którą później na cześć wybitnego białostoczanina nazwano ul. Zamenhofa. Ojciec Ludwika był księgowym, ale prowadził także szkołę dla dziewcząt żydowskich, gdzie nauczał języka niemieckiego i francuskiego. Dziadek Eliezera (Ludwika) także władał kilkoma językami. W domu mówiono głównie w języku jidysz, a także po rosyjsku i polsku.
Na ulicach ówczesnego Białegostoku można było usłyszeć obok języka polskiego przede wszystkim język rosyjski, ale także żydowski, białoruski, niemiecki, a podczas modlitw hebrajski. Jednak ta różnorodność prowadziła do wielu nieporozumień, a nawet konfliktów. Młody Zamenhof dostrzegł to zjawisko. Swoje wnioski na ten temat przedstawił w dramacie własnego autorstwa (był wtedy 10-letnim chłopcem) pt. „Wieża Babel, czyli tragedia białostocka w pięciu aktach”. W wieku 14 lat włada już sześcioma językami – jednak najbardziej koncentruje się na badaniu języków germańskich oraz romańskich i rozpoczyna pierwsze prace nad stworzeniem nowego uniwersalnego języka esperanto.
W 1873 r. rodzina Zamenhofów postanawia przenieść się do Warszawy. Ludwik kontynuuje naukę w II Gimnazjum Rządowym i jednocześnie opracowuje słownik i swego rodzaju podręcznik do nauki gramatyki nowego języka esperanto. Sześć lat później wyjeżdża studiować medycynę do Moskwy, gdzie bliskie stają mu się także idee syjonistyczne. Jednak z powodu szalejącego w Rosji antysemityzmu i pogromów wraca do Warszawy, gdzie kontynuuje studia medyczne. Następnie udaje się do Wiednia, aby dokończyć specjalizację w okulistyce. Najbardziej poświęca się jednak pracy nad doskonaleniem dzieła życia, czyli języka esperanto, a te starania szczodrze wspiera (podzielający poglądy Ludwika) jego przyszły teść. Nareszcie na rynku wydawniczym ukazują się książki autorstwa Ludwika Zamenhofa: „Język międzynarodowy” i „Przedmowa i podręcznik”. Są sygnowane pseudonimem Dr Esperanto i nazwa esperanto zaczyna się przyjmować. Pojawiają się pierwsze przekłady na ten język znanych dzieł, a także czasopisma w esperanto. Jednak najważniejszym przekładem na esperanto jest tłumaczenie Starego Testamentu.
W Norymberdze powstaje pierwszy klub esperantystów, a w 1905 r. w Boulogne-Sur-Mar we Francji odbywa się I Światowy Kongres Esperanto. Wówczas białostoczanin Ludwik Zamenhof zostaje odznaczony w Paryżu Orderem Legii Honorowej, a na jego cześć uroczyście oświetlono wieżę Eiffla. Na całym świecie powstają kluby esperanto, począwszy od Petersburga poprzez Odessę, Sztokholm, Belgię, Francję, Danię aż po Kanadę.
Ludwik Zamenhof pracuje od pewnego czasu nad jeszcze jedną ideą, która służyłaby zażegnaniu konfliktów na tle religijnym. Przedstawia propozycję judaizmu, który zbliżyłby Żydów do wyznawców innych religii. Jednak ten pomysł nie zostaje zaaprobowany nawet przez najbardziej otwarte środowiska.
