W sierpniu 1526 roku Francisco Pizarro rozpoczął swoją drugą wyprawę. Część ekspedycji dotarła do dzisiejszej Kolumbii, natomiast grupa prowadzona przez Bartolomé Ruiza osiągnęła dzisiejsze Peru. Ruizowi udało się przechwycić tratwę, na której tubylcy przewozili bogate towary, m.in. złoto, tkaniny i ceramikę. W 1530 roku, w trakcie trzeciej wyprawy, Pizzaro sam dotarł do Peru. Podbój państwa Inków zakończył trzy lata później, zdobywając ich stolicę Cajamarcę i mordując króla inkaskiego Atahualpę.
W 1523 roku królem szwedzkim został Gustaw Eriksson Waza, założyciel dynastii Wazów. Oznaczało to ostateczny upadek unii kalmarskiej, która od końca XIV wieku łączyła Danię, Szwecję i Norwegię. W 1527 roku władca zsekularyzował większość dóbr kościelnych, co ułatwiło ekspansję wyznania luterańskiego. W 1544 roku skłonił Riksdag do uchwalenia dziedziczności tronu, co umożliwiło sprawowanie władzy jego synom: Erykowi, Janowi i Karolowi. W 1587 roku syn Jana Zygmunt został królem Polski.
9 marca 1526 roku zmarł bezpotomnie Janusz III, ostatni książę mazowiecki z dynastii Piastów. Od 1351 roku Mazowsze było lennem Polski i jego ziemie były stopniowo przyłączane do Korony. Niespodziewane zgony Janusza III (w wieku 24 lat) oraz jego brata Stanisława (zmarł dwa lata wcześniej w wieku 23 lat) wywołały podejrzenia, że padli oni ofiarą spisku. Powołana przez króla Zygmunta Starego komisja rozwiała podejrzenia.W 1529 roku sejm walny w Piotrkowie uchwalił inkorporację Mazowsza do Korony.