Wojna Las Salinas

Od samego początku wyprawy do Peru tliła się rywalizacja i zawiść między Pizarrem a Almagrem. Umiejętnie podsycał je Hernando Pizarro, który wysłany do Hiszpanii zabiegał jedynie o przywileje dla swego klanu.

Publikacja: 17.07.2008 21:25

Wojna Las Salinas

Foto: bridgeman art library

Korona nagrodziła jednak także Almagra, który otrzymał gubernatorstwo Nowego Toledo, rozciągające się na południe od Nowej Kastylii, która należała do Francisca Pizarra. Obaj jednak rościli sobie pretensje do Cuzco, które król przydzielił Pizarrowi.

12 czerwca 1535 roku wspólnicy zawarli układ, w którym przysięgali sobie przyjaźń, poszanowanie wzajemnych interesów i sprawiedliwy podział łupów. Podczas mszy świętej na znak pojednania połączono dłonie obu żołnierzy. Almagro miał wówczas przysiąc, że jeżeli złamie przysięgę, to Bóg „pomiesza w nim ciało i duszę”. Pizarro ruszył potem, by doglądać urządzenia Limy, a jego kompan ruszył na nieudany podbój Chile.

Kiedy Almagro próbował podbić Chile, z niewoli zbiegł Manco Inca i wywołał powstanie przeciwko Hiszpanom. W kwietniu 1536 roku zebrał wielkie siły i obległ Cuzco. Nastały ciężkie dni dla 200 oblężonych konkwistadorów. Powstańcy zajęli dużą część miasta, które utonęło w morzu płomieni. Podczas walk padł Juan Pizarro, ale mimo to Hiszpanie wytrwali do momentu, kiedy z południa nadciągnął Almagro.

Przybycie Almagra ocaliło garnizon w Cuzco. 18 kwietnia 1537 roku Almagro wkroczył do miasta i uwięził Hernanda i Gonzala Pizarrów. Jego panowanie nad miastem ugruntowało jeszcze zwycięstwo nad oddziałem wysłanym przez szefa klanu Pizarrów nad rzeką Abancay. Część żołnierzy bezceremonialnie przeszła na stronę Almagra, a dowodzący odsieczą Alonso de Alvorado został uwięziony. Zbiegł jednak z niewoli wespół z Gonzalem Pizarrem.

Na nic się zdały mediacje między wspólnikami. Dopóki Hernando Pizarro był w więzieniu, Francisco nie podejmował drastycznych kroków, a nawet zgodził się pozostawić Cuzco w rękach rywala do czasu osądzenia całego sporu przez Koronę. Almagro zaś, ku niezadowoleniu swych żołnierzy, wypuścił z niewoli znienawidzonego Hernanda. Na to tylko czekał zwycięzca spod Cajamarki.

6 kwietnia 1538 roku nieopodal Cuzco pod Las Salinas stanęły naprzeciwko siebie wojska dawnych wspólników. Almagro nie zatrzymał przeciwnika w górskich przełęczach i drogo za to zapłacił. Przegrał i bitwę, i życie – został uduszony cztery miesiące później. Położyli głowy także jego stronnicy.

Po rozprawie z almagrystami żołnierze wyruszyli na wyprawy łupieżcze. Pedro de Valdiria opanował Chile. Zakładano kolejne miasta i osady. Niezadowoleni skupiali się jednak wokół Diego de Almagro Młodszego, syna niedawno straconego gubernatora Nowego Toledo. Działanie ułatwił mu wyjazd Hernanda Pizarra do Hiszpanii, gdzie został oskarżony o sianie zamętu i uwięziony.

Do Peru wysłano za to kontrolera Cristóbala Vaca de Castro, co rozbudziło nadzieje almagrystów. 26 kwietnia 1541 roku grupa spiskowców z okrzykami „Śmierć tyranowi” natarła na dom Pizarra. Walka była krótka. Zaskoczony gubernator wraz z Martínem de Alcántarą i dwoma paziami dzielnie się bronił w garderobie, zanim o godzinie 11 w nocy padł pod ciosami napastników.

Śmierć Pizarra zmieniła diametralnie sytuację w kolonii. Nowym gubernatorem obwołano Almagra Młodszego. Niedługo cieszył się zaszczytami. Vaca de Castro, upoważniony do zajęcia stanowiska gubernatora po śmierci Pizarra, postanowił upomnieć się o urząd. Podporządkował sobie siły Belalcázara. 16 września 1542 roku doszło do decydującego starcia na płaskowyżu Chupas. W zaciętej walce padło ponad 200 Hiszpanów. Pokonany Almagro został pojmany i wkrótce zabity.

Korona nagrodziła jednak także Almagra, który otrzymał gubernatorstwo Nowego Toledo, rozciągające się na południe od Nowej Kastylii, która należała do Francisca Pizarra. Obaj jednak rościli sobie pretensje do Cuzco, które król przydzielił Pizarrowi.

12 czerwca 1535 roku wspólnicy zawarli układ, w którym przysięgali sobie przyjaźń, poszanowanie wzajemnych interesów i sprawiedliwy podział łupów. Podczas mszy świętej na znak pojednania połączono dłonie obu żołnierzy. Almagro miał wówczas przysiąc, że jeżeli złamie przysięgę, to Bóg „pomiesza w nim ciało i duszę”. Pizarro ruszył potem, by doglądać urządzenia Limy, a jego kompan ruszył na nieudany podbój Chile.

Historia
Historia analizy języka naturalnego, część II
Historia
Czy Niemcy oddadzą traktat pokojowy z Krzyżakami
Historia
80 lat temu przez Dulag 121 przeszła ludność Warszawy
Historia
Gdy macierzyństwo staje się obowiązkiem... Kobiety w III Rzeszy
Historia
NIK złożyła zawiadomienie do prokuratury ws. Centralnego Przystanku Historia IPN