Tymczasem u boku Hideyoshiego wyrósł kolejny pretendent do władzy nad Japonią. Tokugawa Ieyasu urodził się w 1543 roku jako Matsudaira Takechiyo, syn władcy prowincji Mikawa (obecnie prefektura Shizuoka). W wieku czterech lat został wysłany jako zakładnik na dwór potężniejszego sąsiada, pana Imagawy. W drodze został jednak porwany przez ludzi klanu Oda i był przetrzymywany przez dwa lata. Potem pozostawał zakładnikiem Imagawy do ukończenia 18. roku życia. W tym czasie ożenił się i spłodził pierwszego syna. W 1560 roku, kiedy Nobunaga pokonał klan Imagawa, Ieyasu przeszedł na jego stronę i wspierał nowego pana aż do jego śmierci. To pozwoliło mu przejąć kierownictwo nad wasalami swojej rodziny i zajmować ziemie Imagawy dla własnej korzyści. W 1565 r. uzyskał cesarską zgodę na zmianę rodowego nazwiska na bardziej starożytne – Tokugawa. Sojusz z Odą wymagał od Ieyasu wielkich poświęceń. W 1579 roku jego pierwsza żona (z rodu Imagawa) i najstarszy syn zostali oskarżeni o spiskowanie przeciw Nobunadze. By oczyścić się z podejrzeń, kazał ściąć żonę, a synowi nakazał popełnić seppuku. Po śmierci Nobunagi Ieyasu przejął pozostałości domeny klanu Takeda i w 1583 roku był władcą pięciu prowincji. Tokugawa i Toyotomi po kilku utarczkach zdecydowali się zawrzeć sojusz – Ieyasu oddał więc Hideyoshiemu do adopcji jednego ze swych synów, a sam pojął za żonę jego siostrę, którą wcześniej rozwiedziono dla przypieczętowania tego politycznego sojuszu.

W czasie gdy Hideyoshi był zajęty kampanią na Sikoku i Kiusiu (1585 – 1587), Ieyasu rozwijał zdolności administracyjne. W 1590 roku nastąpiło przełomowe wydarzenie w jego życiu: wziął udział w udanym oblężeniu zamku Odawara, siedziby ostatniego opierającego się Hideyoshiemu klanu H?j?, dzięki czemu kampaku podporządkował sobie północno-wschodnią Japonię. W nagrodę Ieyasu otrzymał rozkaz przeprowadzki na nowo podbite tereny i oddania w zamian prowincji leżących w centralnej Japonii. Ten ruch, który początkowo mógł się wydawać ciosem, okazał się dla niego niezwykle korzystny. Gdy Hideyoshi zbierał daimy? z zachodniej Japonii do inwazji na Koreę, Ieyasu, korzystając z przywileju nadanego mu przez kampaku, nie musiał opuszczać kraju i spokojnie zajmował się rozwijaniem swych prowincji. Stał się bowiem posiadaczem największej równiny Japonii, Kant?, która dawała dochód 2,5 mln koku rocznie.

Zarządzanie posiadłościami doskonale przygotowało Ieyasu do przejęcia rządów w Japonii po wygranej pod Sekigaharą. Swych najbardziej zaufanych wasali umieścił w najważniejszych strategicznie regionach Kant?. Stworzył lokalne urzędy administracyjne i podatkowe. Nie podjął jednak trudu odbudowy zamku Odawara, z którego klan H?j? kontrolował swą domenę. Na siedzibę wybrał małą fortecę pośrodku nowego „królestwa”. Miejsce to nazywało się Edo, a obecnie jest znane jako Tokio. Ieyasu zainicjował ogromną rozbudowę miasta, która trwała ponad 15 lat. Na jego rozkaz osuszono bagna, a wały obronne wielkiego zamku Chiyoda (obecnie na terenie pałacu cesarskiego) wykonano z wielkich skał wykutych z klifów półwyspu Izu. Aby przetransportować je na plac budowy, przekopano sieć kanałów przecinających nadmorską równinę. W ciągu wieku Edo stało się najliczniejszym miastem świata.