W 1875 r. za pożyczone od barona Rothschilda 4 mln funtów Wielka Brytania nabyła od kedywa (wicekróla) Egiptu prawie 50 proc. udziałów w Kanale Sueskim. Od tego momentu sprawowała kontrolę nad kanałem i grała dominującą rolę na Bliskim Wschodzie. W chwili wybuchu I wojny światowej w 1914 r. żydowska populacja w Palestynie liczyła 85 tys. osób w porównaniu z 5 tys. w początkach XV w. W grudniu 1917 r. siły brytyjskie pod dowództwem gen. Allenby’ego wkroczyły do Jerozolimy, kończąc czterowiekowe panowanie Otomanów. W skład sił brytyjskich wchodziły, liczące tysiące ochotników żydowskich, trzy bataliony Legionu Żydowskiego.
W Europie Wschodniej żydowski poeta Jehuda Lejb Gordon (1830 – 1892) tworzył opowiadania drastycznie eksponujące arogancję i korupcję rabinów oraz niesprawiedliwości prawa rabinicznego. Wywołało to konflikty pomiędzy rabinami i rzecznikami Haskali. Dewizą Gordona było: „bądź człowiekiem na ulicy, a Żydem w domu”. Był przeciwnikiem osiedlania się w Palestynie, a ratunek dla Żydów rosyjskich widział w osiedlaniu się w Europie Zachodniej. Uważał, że wybawienie może nadejść tylko po wyzwoleniu duchowym.
