W języku polskim: Szaber

Język polski wzbogacony został o ten termin za pośrednictwem jidysz, jakkolwiek niektórzy jego źródłosłowu upatrują w niemieckim.

Publikacja: 31.08.2008 16:02

Szaber (jid. łom, hebr. szabar: łamać) oznacza grabież rzeczy opuszczonych, pozbawionych opieki z powodu katastrof żywiołowych, przewrotów społecznych, wojny. Tak utrzymuje Władysław Kopaliński, dodając jeszcze drugie, przestarzałe, znaczenie: tłuczeń, drobne kruszywo skalne. Etymologię słowa wywodzi z niemieckiego schaben: zeskrobywać, oraz Schiefer: łupek, drzazga, pod wpływem schieben: suwać. Według „Słownika języka polskiego” zwanego warszawskim wyraz ten powstał przez zmieszanie środkowodolnoniemieckiego Schever/Schlefer z niemieckim Schaber oraz Schiber, co w gwarze złodziejskiej oznacza dłuto, żelazo do łamania murów, nóż do krajania blachy. Słownik pod redakcją Mieczysława Szymczaka określa szaber jako przywłaszczenie rzeczy pozbawionych opieki, opuszczonych, a także zrabowane w ten sposób dobra. Słownik gwary uczniowskiej czyni szaber synonimem kradzieży. W języku lat powojennych pojawiły się wyrażenia: iść na szaber, szabrować. „Za uprawianie drobnego szabru zamieszkał w obozie pracy” (Artur Maria Swinarski „Satyry”). „Powiada, że jedzie szukać ojca, a jedzie na szaber!” (Gustaw Morcinek „Zabłąkane ptaki”).

Już za 19 zł miesięcznie przez rok

Jak zmienia się Polska, Europa i Świat? Wydarzenia, społeczeństwo, ekonomia i historia w jednym miejscu i na wyciągnięcie ręki.

Subskrybuj i bądź na bieżąco!

Reklama
Historia
Kim naprawdę był Hans Kloss
Historia
Jakie tajemnice skrywa jeszcze więzienie przy Rakowieckiej w Warszawie
Historia
Zrabowany pierścień króla Zygmunta Starego w niemieckich rękach
Historia
Lądowa epopeja żaglowca Vasa
Historia
Wikingowie: w poszukiwaniu nowego domu
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama