[b]Kohen[/b]
Człowiek należący do kasty ludzi poświęconych służbie Bogu, w starożytności pełniących funkcje w świątyni jerozolimskiej, będących – zgodnie z nakazem bożym (Księga Liczb 18,1 i nn.) – potomkami Aarona z plemienia Lewiego. Po powrocie z niewoli babilońskiej wszyscy aspirujący do bycia kohenami (l. mn. kohanim, hebr. kapłan; jid. koj (h) en, l. mn. kehanim lub koj (h) enim), niemogący jednak udokumentować owego pochodzenia, zostali zdyskwalifikowani. Kohen nie mógł posiadać dóbr ziemskich, gdyż miał się całkowicie poświęcać służbie Bogu, nauczaniu Tory i innym funkcjom obrzędowym czy społecznym. Podstawą jego utrzymania były składane przez ludność dary i dziesięciny z płodów rolnych. Po zburzeniu świątyni w 70 r. n. e. z 24 przywilejów kapłańskich do dziś zachowane zostały: błogosławieństwo kapłańskie, udział w symbolicznym wykupie pierworodnego syna od służby kapłańskiej oraz pierwszeństwo w zaproszeniu do czytania Tory i do przewodniczenia modlitwie po posiłku. Szczególnym obowiązkiem kohena było zachowanie czystości rytualnej. Zabronione mu były kontakty ze zwłokami (z wyjątkiem najbliższych członków rodziny), przebywanie na cmentarzu w szabat, poślubianie rozwódek, nierządnic i kobiet narodzonych z nieprawych związków. Ograniczenia te są nadal respektowane, zwłaszcza w środowiskach ortodoksyjnych.
(na podst. „Polskiego słownika judaistycznego”, Warszawa 2003)
