Reklama

W języku polskim

Rejwach

Publikacja: 17.11.2008 07:12

Bezład, zamieszanie, hałas, rozruch, tumult. Tak określa rejwach (jid. rejwach – z niem. Reichenwache) „Słownik języka polskiego” w wydaniu Orgelbranda (Wilno 1861). Słownik zwany warszawskim (1900 – 1927) wymienia jeszcze inne, gwarowe formy wyrazu: rajwach, rajwak, rajwas. U Witolda Doroszewskiego słowo rejwach zakwalifikowane zostało do potocznych.

Mieczysław Szymczak w słowniku PWN uznał je za przestarzałe. Podnosić rejwach to hałasować, urządzać wrzawę, wrzeszczeć. Rejwach, czyli hałas wywołany przez głośne rozmowy, krzyki. Harmider, niepokój, rwetes, zamieszanie, zamęt, zgiełk. W „Języku złodziejskim” Henryka Ułaszyna formą rajwach określa się hałas więźniów w kaźni celem zagłuszenia rżnięcia kraty.

Słowo to weszło do polszczyzny literackiej: „I z pacierzem, i z rejwachem, i z płaczem do niebiosów, i z jękiem (Juliusz Słowacki, „Ksiądz Marek”); „Trzasnąłem stryja w ucho (…) Jaki rejwach potem nastąpił, trudno opisać. Stryj miotał się jak opętany” (Urke-Nachalnik, „Życiorys własny przestępcy”); „Teraz si zaczynał rajwach! Panna gwałt! zawoła…

W tym momenci żydki wzieli Pimplów do okoła” (Anda Kitschman „Moszek z Małki pięcz kawałki”); „Ej kukuryku/ rejwach w kurniku/ ko ko ko kolęda”

(Agnieszka Osiecka – słowa, Seweryn Krajewski – muzyka „Gwiazda na kiju”, kolęda zespołu Czerwone Gitary).

Reklama
Reklama

(na podst. Maria Brzezina „Polszczyzna Żydów”, Warszawa – Kraków 1986)

Bezład, zamieszanie, hałas, rozruch, tumult. Tak określa rejwach (jid. rejwach – z niem. Reichenwache) „Słownik języka polskiego” w wydaniu Orgelbranda (Wilno 1861). Słownik zwany warszawskim (1900 – 1927) wymienia jeszcze inne, gwarowe formy wyrazu: rajwach, rajwak, rajwas. U Witolda Doroszewskiego słowo rejwach zakwalifikowane zostało do potocznych.

Mieczysław Szymczak w słowniku PWN uznał je za przestarzałe. Podnosić rejwach to hałasować, urządzać wrzawę, wrzeszczeć. Rejwach, czyli hałas wywołany przez głośne rozmowy, krzyki. Harmider, niepokój, rwetes, zamieszanie, zamęt, zgiełk. W „Języku złodziejskim” Henryka Ułaszyna formą rajwach określa się hałas więźniów w kaźni celem zagłuszenia rżnięcia kraty.

Reklama
Historia
Kongres Przyszłości Narodowej
Materiał Promocyjny
Bank Pekao uczy cyberodporności
Historia
Prawdziwa historia agentki Krystyny Skarbek. Nie była polską agentką
Historia
Niezależne Zrzeszenie Studentów świętuje 45. rocznicę powstania
Historia
Którędy Niemcy prowadzili Żydów na śmierć w Treblince
Materiał Promocyjny
Stacje ładowania dla ciężarówek pilnie potrzebne
Historia
Skarb z austriackiego zamku trafił do Polski
Materiał Promocyjny
Transformacja energetyczna: Były pytania, czas na odpowiedzi
Reklama
Reklama