Jules Verne z Płocka (!?)

Jules Verne to jeden z najpopularniejszych pisarzy francuskich, autor znakomitych powieści przygodowych i fantastycznych, klasyk science fiction.

Publikacja: 29.12.2008 07:39

Jules Verne

Jules Verne

Foto: ŻIH, AFP

Red

Choć powszechnie znany i doceniany, to jednak jego życiorys jest pełen tajemnic. Urodził się 8 lutego 1828 r. w... Właśnie gdzie? Źródła często milczą na ten temat, a czasami podają francuskie Nantes, niekiedy umieszczając w nawiasie znak zapytania (?). Wynika więc, że miejsce jego urodzenia nie jest dokładnie znane, a podobno urodził się w Płocku (!).

Zresztą życiorys Verne’a i dla jego biografów jest pełen znaków zapytania. W 1903 r. Nachum Sokołów (1859 – 1936) wybitny żydowski pisarz i publicysta, przez pewien czas redaktor „Izraelity” (1866 – 1912), wspomniał na łamach tygodnika „Die Welt” o żydowskim pochodzeniu Verne’a.

Swoje przypuszczenia Sokołów oparł na podstawie relacji niejakiego Olszewicza, który powiedział mu, że Verne jest jego bliskim krewnym, synem adwokata, który jako młodzieniec w poszukiwaniu przygód lub kariery dokądś wyjechał i przepadł. Olszewicz, którego nazwisko przed przyjęciem, już w wieku dojrzałym, chrztu, brzmiało Olcha, z całą stanowczością twierdził, że Jules Verne (verne to po francusku olcha...) jest jego krewnym.

Już po śmierci pisarza w „Gazecie Narodowej” ksiądz Paweł Smolikowski, rektor Kolegium Polskiego w Rzymie i profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, opublikował artykuł, w którym na podstawie dostępnych mu archiwów stwierdził bez wątpienia żydowskie pochodzenia sławnego pisarza Jules’a Verne’a.

Podobne stwierdzenia znalazły się w czasopismach: „Die Welt” (1905 r., nr 35), „Słowo” (1905 r., nr 20) i rosyjsko-żydowski „Woschod” (1905 r.). Na ich podstawie powyższe informacje opublikowała wydana po rosyjsku przed I wojną światową „Jewrejskaja encykłopedija” w V tomie, str. 509 – 510.

O żydowskich korzeniach Verne’a wspomina również Henryk Sienkiewicz. W jednej z pisanych przezeń do prasy warszawskiej „Wiadomości bieżących” z roku 1889 (nr 224), w notatce pt. „Czy Juliusz Verne jest Polakiem?” czytamy m.in.: „... jeden ze znanych nam dobrze i wiarygodnych ludzi opowiadał nam, że widział w Paryżu u niejakich p. R... skich fotografię Verne’a z dedykacją i podpisem po polsku.

Państwo R... scy mówili przy tym naszemu znajomemu, że Verne bywa u nich dość często i rozmawia po polsku, ale tylko z nimi samymi, mając jakieś specjalne powody, dla których chce uchodzić za rodowitego Francuza – w rzeczywistości jednak jest Polakiem czy też Izraelitą (podkr. M. F.) polskiego pochodzenia i nazywa się Olszewic... (H. Sienkiewicz, „Wiadomości bieżące”, t. I, Warszawa 1950, s. 230).

Gdy kiedyś opowiadałem o tym znajomym, oburzyli się, twierdząc, że to wszystko nieprawda. Verne nie tylko nie był żydowskiego pochodzenia, ale był wręcz antysemitą. Pierwsze nie wyklucza drugiego. Czy mało znamy osób, które odeszły od żydostwa, zmieniły wyznanie i stały się antysemitami? Mógłbym przytoczyć sporo przykładów.

Choć powszechnie znany i doceniany, to jednak jego życiorys jest pełen tajemnic. Urodził się 8 lutego 1828 r. w... Właśnie gdzie? Źródła często milczą na ten temat, a czasami podają francuskie Nantes, niekiedy umieszczając w nawiasie znak zapytania (?). Wynika więc, że miejsce jego urodzenia nie jest dokładnie znane, a podobno urodził się w Płocku (!).

Zresztą życiorys Verne’a i dla jego biografów jest pełen znaków zapytania. W 1903 r. Nachum Sokołów (1859 – 1936) wybitny żydowski pisarz i publicysta, przez pewien czas redaktor „Izraelity” (1866 – 1912), wspomniał na łamach tygodnika „Die Welt” o żydowskim pochodzeniu Verne’a.

Historia
Telefony komórkowe - techniczne arcydzieło dla każdego
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Historia
Paweł Łepkowski: Najsympatyczniejszy ze wszystkich świętych
Historia
Mistrzowie narracji historycznej: Hebrajczycy
Historia
Bunt carskich strzelców
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Historia
Wojna zimowa. Walka Dawida z Goliatem