Latające cygaro

Kiedy przyszły Marszałek zajadał w domu słynne litewskie cepeliny, to one nie mogły się jeszcze tak nazywać, jako że graf von Zeppelin zbudował pierwszy sterowiec dopiero w 1900 roku. Ciekawe, jak je nazywał? I czy aby na pewno zawsze były wrzecionowate?

Publikacja: 11.02.2009 01:22

Wileńskie cepeliny najczęściej nadziewało się mięsem

Wileńskie cepeliny najczęściej nadziewało się mięsem

Foto: Rzeczpospolita

Cepeliny zasadniczo nie różnią się od popularnych na Suwalszczyźnie kartaczy (poza wyrafinowaniem farszu). Kartacze są podobnie wrzecionowate, ale podejrzewam, że dawniej nie były, bo przecież sama ich nazwa wskazuje, że powinny być kuliste jak artyleryjskie kartacze. Myślę, że rozciągnięcie kształtu tych wielkich ziemniaczanych kluch odbyło się w środowiskach miejskich i zbiegło się w czasie z fascynacją gigantycznymi sterowcami, i z racji rozmiarów tak kluchy nazwano, a i kształt, kto wie, może właśnie na cześć latających cygar nadano. A potem kształt ten, kulinarnie korzystniejszy, zbłądził pod strzechy i zdeformował kartacza.

Wileńskie cepeliny najczęściej nadziewało się mięsem, powinna to być baranina, młoda baranina, ale już nie jagnięcina (bo za delikatna), mocno naczosnkowana. Ale nadziewano je też grzybami, serem, śledziami albo kapustą. Podobno istniała też wersja z farszem jabłkowym, ale nie miałem przyjemności jej skosztować ani też spotkać kogokolwiek, kto mógłby o niej opowiedzieć.

[ramka]Cepeliny

ciasto:

? 1,5 kg ziemniaków

? 100 g mąki

? 1 łyżka mąki ziemniaczanej

? 2 jajka

? sól

nadzienie:

? 500 g siekanej (lub mielonej) baraniny

? 1 cebula

? 6 ząbków czosnku

? łyżka suszonego majeranku

? sól i pieprz

? słonina lub kwaśna śmietana[/ramka]

Połowę ziemniaków ugotować i przepuścić przez maszynkę. Resztę zetrzeć na drobnej tarce i wycisnąć przez ściereczkę. Wyciśnięty płyn odstawić na parę minut, a potem zlać, a osiadły krochmal zmieszać z wszystkimi ziemniakami, wbić jajko, osolić i zagnieść ciasto.

Mięso wymieszać z posiekaną cebulą, wbić jajko, dodać wyciśnięty czosnek, majeranek. Doprawić solą i pieprzem.

Z ciasta formować na dłoni placek, kłaść nań farsz, zawijać i formować wrzecionowate kluchy wielkości gęsiego jajka.

Gotować partiami w osolonym wrzątku ok. 10 minut.

Podawać okraszone roztopioną słoniną albo polane śmietaną, a najlepiej przekrojone wzdłuż i odsmażone.

[ramka]Cepeliny nadziewane kapustą

750 g kiszonej kapusty

150 g wędzonego boczku

pół łyżeczki pieprzu

wędzona słonina[/ramka]

Ciasto przygotować jak wyżej.

Kapustę odcisnąć z nadmiaru soku. Boczek pokroić drobno i roztopić. Dodać kapustę i pieprz. Dusić, aż kapusta zmięknie.

Z ciasta formować na dłoni placek, kłaść nań farsz, zawijać i formować wrzecionowate kluchy wielkości gęsiego jajka.

Formować cepeliny i gotować partiami w osolonym wrzątku.

Podawać okraszone skwarkami ze słoniny albo odsmażone.

Cepeliny zasadniczo nie różnią się od popularnych na Suwalszczyźnie kartaczy (poza wyrafinowaniem farszu). Kartacze są podobnie wrzecionowate, ale podejrzewam, że dawniej nie były, bo przecież sama ich nazwa wskazuje, że powinny być kuliste jak artyleryjskie kartacze. Myślę, że rozciągnięcie kształtu tych wielkich ziemniaczanych kluch odbyło się w środowiskach miejskich i zbiegło się w czasie z fascynacją gigantycznymi sterowcami, i z racji rozmiarów tak kluchy nazwano, a i kształt, kto wie, może właśnie na cześć latających cygar nadano. A potem kształt ten, kulinarnie korzystniejszy, zbłądził pod strzechy i zdeformował kartacza.

Historia
Paweł Łepkowski: Najsympatyczniejszy ze wszystkich świętych
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Historia
Mistrzowie narracji historycznej: Hebrajczycy
Historia
Bunt carskich strzelców
Historia
Wojna zimowa. Walka Dawida z Goliatem
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Historia
Archeologia rozboju i kontrabandy