Wydarzenia epoki, rok 1908

Publikacja: 01.04.2009 14:03

Pu Yi został cesarzem Chin jako kilkuletnie dziecko

Pu Yi został cesarzem Chin jako kilkuletnie dziecko

Foto: Corbis

[srodtytul]polityka[/srodtytul]

?Sejm pruski uchwalił ustawę kagańcową – zakaz publicznego posługiwania się polszczyzną w miejscowościach zamieszkanych przez mniej niż 60 proc. Polaków, oraz ustawę wywłaszczeniową – wobec nikłych wyników Komisji Kolonizacyjnej. Król Portugalii Karol I i jego syn książę Luis Filipe giną w zamachu w Lizbonie (1 lutego).

?Letnie igrzyska olimpijskie w Londynie (kwiecień – październik), po raz pierwszy z udziałem kobiet. W londyńskim Hyde Parku 25 tys. sufrażystek domaga się prawa głosu dla kobiet (21 czerwca). Katastrofa tunguska na Syberii – upadek meteorytu lub komety wywołał gigantyczną eksplozję. W USA powstała główna agencja wywiadowcza FBI – Federal Bureau of Investigation (26 lipca). Ukazuje się pierwsza tybetańskojęzyczna gazeta.

?Bułgaria uzyskała pełną niepodległość (22 września), z carem Ferdynandem I Koburgiem. Bandyci Dzikiego Zachodu Butch Cassidy i Sundance Kid otoczeni przez oddział boliwijskich żołnierzy i zabici.

? W Chinach po śmierci cesarzowej Cixi na tron wstąpił ostatni cesarz Pu Yi.

[srodtytul]nauka i technika[/srodtytul]

?W Łodzi zainstalowano pierwsze elektryczne oświetlenie ulic i placów. W Warszawie uruchomiono pierwszą elektryczną linię tramwajową. Z wieży Eiffla w Paryżu po raz pierwszy zostaje wysłany radiowy sygnał na duży dystans (12 stycznia).

?W USA powstało przedsiębiorstwo Fisher Body Company produkujące karety i karoserie samochodowe – wkrótce weszło w skład nowo powstałego amerykańskiego koncernu przemysłowego General Motors Corporation. W miejscowości Le Moustier na południu Francji odnaleziono szkielet chłopca neandertalczyka sprzed około 40 tys. lat. ?Nagrody Nobla otrzymali: z fizyki – Francuz Gabriel Lippmann za metodę reprodukcji barw opartą na zjawisku interferencji światła (niestosowana w praktyce), z chemii – Ernest Rutherford z Nowej Zelandii, który udowodnił, że źródłem zachowania pierwiastków radioaktywnych jest spontaniczny rozpad atomów, z medycyny – Ilia Miecznikow, zoolog i mikrobiolog rosyjski, oraz Paul Ehrlich, niemiecki chemik i bakteriolog, za prace nad immunologią (odpornością).

[srodtytul]kultura[/srodtytul]

?Powstał najstarszy zachowany film polski „Pruska kultura”. Inscenizowany dokument – nakręcony w Wielkopolsce przez Warszawski Kantor Kinematograficzny Siła Mojżesza Towbina – opowiada o strajku dzieci z Wrześni i walce z polskością w zaborze pruskim. Ponieważ carska cenzura szybko zabroniła projekcji, Towbin pokazywał go we Francji i Włoszech (jako „Cierpienia Polski”).

?W kraju oglądano za to pierwszą dłuższą rodzimą fabułę komediową „Antoś po raz pierwszy w Warszawie”, o niezdarze (Antoni Fertner) trafiającym pod opiekę dwóch prostytutek. Próbą nobilitacji filmu jako sztuki przenoszącej konwencje teatralne do kina był francuski epizod z XVI-wiecznych dziejów kraju „Zabójstwo księcia Gwizjusza”. Francuski malarz fowista Henri Matisse otworzył prywatną akademię sztuki.

?W kraju poezja wzbogaca się o „Rotę” Marii Konopnickiej. Nowe książki to „Dzieje grzechu” Żeromskiego, „Człowiek, który był Czwartkiem” Chestertona, „Ania z Zielonego Wzgórza” Montgomery. A na scenach nowe dramaty: „Niebieski ptak” Maeterlincka i „Ognisko” Mirabeau.

[srodtytul]polityka[/srodtytul]

?Sejm pruski uchwalił ustawę kagańcową – zakaz publicznego posługiwania się polszczyzną w miejscowościach zamieszkanych przez mniej niż 60 proc. Polaków, oraz ustawę wywłaszczeniową – wobec nikłych wyników Komisji Kolonizacyjnej. Król Portugalii Karol I i jego syn książę Luis Filipe giną w zamachu w Lizbonie (1 lutego).

Pozostało 89% artykułu
Historia
Telefony komórkowe - techniczne arcydzieło dla każdego
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Historia
Paweł Łepkowski: Najsympatyczniejszy ze wszystkich świętych
Historia
Mistrzowie narracji historycznej: Hebrajczycy
Historia
Bunt carskich strzelców
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Historia
Wojna zimowa. Walka Dawida z Goliatem