Wydarzenia epoki, rok 1908

Publikacja: 01.04.2009 14:03

Pu Yi został cesarzem Chin jako kilkuletnie dziecko

Pu Yi został cesarzem Chin jako kilkuletnie dziecko

Foto: Corbis

[srodtytul]polityka[/srodtytul]

?Sejm pruski uchwalił ustawę kagańcową – zakaz publicznego posługiwania się polszczyzną w miejscowościach zamieszkanych przez mniej niż 60 proc. Polaków, oraz ustawę wywłaszczeniową – wobec nikłych wyników Komisji Kolonizacyjnej. Król Portugalii Karol I i jego syn książę Luis Filipe giną w zamachu w Lizbonie (1 lutego).

?Letnie igrzyska olimpijskie w Londynie (kwiecień – październik), po raz pierwszy z udziałem kobiet. W londyńskim Hyde Parku 25 tys. sufrażystek domaga się prawa głosu dla kobiet (21 czerwca). Katastrofa tunguska na Syberii – upadek meteorytu lub komety wywołał gigantyczną eksplozję. W USA powstała główna agencja wywiadowcza FBI – Federal Bureau of Investigation (26 lipca). Ukazuje się pierwsza tybetańskojęzyczna gazeta.

?Bułgaria uzyskała pełną niepodległość (22 września), z carem Ferdynandem I Koburgiem. Bandyci Dzikiego Zachodu Butch Cassidy i Sundance Kid otoczeni przez oddział boliwijskich żołnierzy i zabici.

? W Chinach po śmierci cesarzowej Cixi na tron wstąpił ostatni cesarz Pu Yi.

[srodtytul]nauka i technika[/srodtytul]

?W Łodzi zainstalowano pierwsze elektryczne oświetlenie ulic i placów. W Warszawie uruchomiono pierwszą elektryczną linię tramwajową. Z wieży Eiffla w Paryżu po raz pierwszy zostaje wysłany radiowy sygnał na duży dystans (12 stycznia).

?W USA powstało przedsiębiorstwo Fisher Body Company produkujące karety i karoserie samochodowe – wkrótce weszło w skład nowo powstałego amerykańskiego koncernu przemysłowego General Motors Corporation. W miejscowości Le Moustier na południu Francji odnaleziono szkielet chłopca neandertalczyka sprzed około 40 tys. lat. ?Nagrody Nobla otrzymali: z fizyki – Francuz Gabriel Lippmann za metodę reprodukcji barw opartą na zjawisku interferencji światła (niestosowana w praktyce), z chemii – Ernest Rutherford z Nowej Zelandii, który udowodnił, że źródłem zachowania pierwiastków radioaktywnych jest spontaniczny rozpad atomów, z medycyny – Ilia Miecznikow, zoolog i mikrobiolog rosyjski, oraz Paul Ehrlich, niemiecki chemik i bakteriolog, za prace nad immunologią (odpornością).

[srodtytul]kultura[/srodtytul]

?Powstał najstarszy zachowany film polski „Pruska kultura”. Inscenizowany dokument – nakręcony w Wielkopolsce przez Warszawski Kantor Kinematograficzny Siła Mojżesza Towbina – opowiada o strajku dzieci z Wrześni i walce z polskością w zaborze pruskim. Ponieważ carska cenzura szybko zabroniła projekcji, Towbin pokazywał go we Francji i Włoszech (jako „Cierpienia Polski”).

?W kraju oglądano za to pierwszą dłuższą rodzimą fabułę komediową „Antoś po raz pierwszy w Warszawie”, o niezdarze (Antoni Fertner) trafiającym pod opiekę dwóch prostytutek. Próbą nobilitacji filmu jako sztuki przenoszącej konwencje teatralne do kina był francuski epizod z XVI-wiecznych dziejów kraju „Zabójstwo księcia Gwizjusza”. Francuski malarz fowista Henri Matisse otworzył prywatną akademię sztuki.

?W kraju poezja wzbogaca się o „Rotę” Marii Konopnickiej. Nowe książki to „Dzieje grzechu” Żeromskiego, „Człowiek, który był Czwartkiem” Chestertona, „Ania z Zielonego Wzgórza” Montgomery. A na scenach nowe dramaty: „Niebieski ptak” Maeterlincka i „Ognisko” Mirabeau.

[srodtytul]polityka[/srodtytul]

?Sejm pruski uchwalił ustawę kagańcową – zakaz publicznego posługiwania się polszczyzną w miejscowościach zamieszkanych przez mniej niż 60 proc. Polaków, oraz ustawę wywłaszczeniową – wobec nikłych wyników Komisji Kolonizacyjnej. Król Portugalii Karol I i jego syn książę Luis Filipe giną w zamachu w Lizbonie (1 lutego).

Pozostało jeszcze 89% artykułu
Historia
Przypadki szalonego Kambyzesa II
Materiał Promocyjny
VI Krajowe Dni Pola Bratoszewice 2025
Historia
Paweł Łepkowski: Spór o naturę Jezusa
Historia
Ekshumacje w Puźnikach. Do odnalezienia drugi dół śmierci
Historia
Paweł Łepkowski: „Największy wybuch radości!”
Materiał Promocyjny
Cyberprzestępczy biznes coraz bardziej profesjonalny. Jak ochronić firmę
Historia
Metro, czyli dzieje rozwoju komunikacji miejskiej Część II
Materiał Promocyjny
Pogodny dzień. Wiatr we włosach. Dookoła woda po horyzont