[srodtytul]Świat[/srodtytul]
6 maja 1940 roku amerykański pisarz i publicysta John Steinbeck za powieść „Grona gniewu” otrzymał Nagrodę Pulitzera, przyznawaną corocznie w 21 kategoriach przez Wyższą Szkołę Dziennikarstwa Uniwersytetu Columbia. Była to opowieść o rodzinie Joadów, która w czasie wielkiego kryzysu emigruje w poszukiwaniu pracy z rolniczego Południa do Kalifornii. Powieść Steinbecka znakomicie oddawała dramat wykluczenia społecznego ludzi bezrobotnych. Ekranizacji „Gron gniewu” błyskawicznie podjął się John Ford, a premiera filmu (role główne zagrali Henry Fonda i Jane Darwell) odbyła się już 15 marca 1940 roku. W 1962 roku Steinbeck został laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie literatury.
[srodtytul] Europa[/srodtytul]
Wobec błyskawicznych sukcesów Wehrmachtu we Francji Stalin w maju 1940 roku postanowił złamać traktaty z Litwą, Łotwą i Estonią o przyjaźni i wzajemnej pomocy (na ich mocy od października 1939 roku na terytorium tych państw stacjonowały sowieckie garnizony) i anektować je. Na pierwszy ogień poszła Litwa: w połowie maja władze ZSRR oskarżyły Litwinów o uprowadzenie kilku żołnierzy sowieckich, a potem ogłosiły, że traktat zawarty między państwami nadbałtyckimi (tzw. ententa bałtycka) jest wymierzony przeciwko Moskwie, i zażądały zmiany rządu oraz zwiększenia kontyngentu Armii Czerwonej. W obliczu ultimatum litewski prezydent Antanas Smetona przekazał władzę premierowi i opuścił kraj. Między 15 a 17 czerwca wojska sowieckie zajęły Litwę, Łotwę i Estonię. Niecały miesiąc później, 14 – 15 lipca, w atmosferze terroru NKWD odbyły się wybory do parlamentów ludowych, w których zwyciężyły ugrupowania prokomunistyczne. 21 lipca parlamenty uchwaliły wprowadzenie ustroju sowieckiego i zwróciły się do Rady Najwyższej ZSRR o przyjęcie nowych republik w skład federacji. Litwa weszła do ZSRR 3 sierpnia 1940 roku, Łotwa – 5 sierpnia, Estonia zaś – 6 sierpnia.
[srodtytul] Polska[/srodtytul]
