W zasadzie nie ma tutaj miejsca na pióro felietonisty, które lubi (taki to gatunek) żart, paradoks, puentę. Toteż chcę poruszyć tylko jeden temat – jacy to ludzie byli po obu stronach?
Tam na górze były oddziały młodych, fanatycznie zdesperowanych zawodowców, z definicji „nienormalnych”, wilków wojny. Na dole zaś ludzie o bardzo różnych datach urodzenia i biografiach, bywało, że panowie z brzuszkami, którzy per fas darli się pod tę krwawą górę. W niczym nie ujmuje im to heroizmu – przeciwnie, dodaje. Po czterdziestce pewne rzeczy są trudniejsze, zwłaszcza bohaterstwo.
[ramka]Pieśń nie zawsze prawdę mówi, ale ta jak najbardziej. Bo naprawdę „poszli szaleni, zażarci”[/ramka]
Oczywiście jako historykowi sztuki strasznie mi szkoda klasztoru na Monte Cassino, bo to – uwaga – najstarszy i najdostojniejszy klasztor Europy Zachodniej. Tam wieki wcześniej zagnieździli się benedyktyni od św. Benedykta z Nursji, pierwsze i długo jedyne zgromadzenie zakonne Zachodu. Następni będą dopiero cystersi, biali mnisi wielkiej reformy Kościoła. W 1146 roku najgłówniejszy cysters w historii Bernard z Clairvaux ogłosił drugą wyprawę krzyżową… Nie ma powodów myśleć, że była to dobra sprawa.
Natomiast nie ma najmniejszych wątpliwości, że sprawa, za którą bili się polscy żołnierze w kampanii włoskiej, była dobra. Dzielni skądinąd obrońcy Monte Cassino i zrujnowanego przez bezmyślny dywanowy nalot aliantów klasztoru, otumanieni przez hitleryzm młodzieńcy walczyli za zwycięstwo makabrycznego barbarzyństwa.Niestety na końcu była gorycz polskiej klęski.
