Z „Łączki” na Cmentarz Północny

Szczątki bohaterów zostaną dziś uroczyście odprowadzone na tymczasowe miejsce pochówku

Publikacja: 07.06.2013 02:45

Prace ekshumacyjne na "Łączce"

Prace ekshumacyjne na "Łączce"

Foto: Fotorzepa, Krzysztof Skłodowski Krzysztof Skłodowski

W tym roku na „Łączce", czyli tam, gdzie w czasach stalinowskiego terroru znajdował się  śmietnik cmentarza na Powązkach, odnaleziono szkielety 82 osób – bohaterów Polskiego Państwa Podziemnego.

Są to skazańcy z warszawskiego więzienia na Mokotowie, w którym w czasach stalinowskich w wyniku mordów sądowych w latach 1948–1956 zginęło ok. 300 osób.

W pierwszym etapie ekshumacji, który odbył się latem zeszłego roku, odnaleziono ich ponad sto. Badania na „Łączce" prowadzi Instytut  Pamięci Narodowej.

– Brakuje jeszcze około stu ofiar komunistycznego reżimu, mamy nadzieję, że za pewien czas również one zostaną odnalezione – mówi Łukasz Kamiński, prezes IPN, który weźmie udział w dzisiejszej uroczystości.

Przypomina, że taka sama odbyła się w zeszłym roku, kiedy to na Cmentarz Północny w Warszawie odprowadzono ponad sto ofiar, które są tam  przechowywane do czasu, kiedy odbędzie się właściwy uroczysty pogrzeb.

– Dzisiejsza uroczystość jest bardzo ważna, ale to tylko preludium do prawdziwego pogrzebu ofiar. Odbędzie się on wówczas, gdy zakończą się nie tylko ekshumacje, ale przede wszystkim identyfikacje ofiar – komentuje tę sytuację prezes IPN. Na razie trudno przewidzieć jego termin, tym bardziej że opinia publiczna czeka na ustalenie najważniejszych nazwisk bohaterów, m.in. rotmistrza Witolda Pileckiego.

Nowe identyfikacje

Łukasz Kamiński podkreśla, że ofiary pochowane na „Łączce" symbolizują Polskę, jaka nigdy po II wojnie światowej nie nastała. – To ci ludzie, których dziś odnajdujemy, tworzyliby podstawy naszego państwa – podsumowuje Łukasz Kamiński.

„Rz" dowiedziała się, że Polska Baza Genetyczna Ofiar Totalitaryzmu (PBGOT), która prowadzi badania identyfikacyjne, przywracając imiona i nazwiska stalinowskich ofiar, ma na swym koncie kolejny sukces. – Właśnie wytypowaliśmy osobę, której potrafimy przywrócić tożsamość. Jej szczątki zostały odnalezione w drugim etapie ekshumacji, czyli w tym roku – podaje dr Andrzej Ossowski, kierujący pracami identyfikacyjnymi z ramienia PBGOT.

Przedstawiciele zespołu badawczego PBGOT, w skład którego wchodzą naukowcy z kilku ośrodków w kraju, przede wszystkim Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego  w Szczecinie oraz Instytutu Ekspertyz Sądowych w Krakowie, są w przededniu podania tożsamości jednego z największych bohaterów antykomunistycznego podziemia niepodległościowego – mjr. Hieronima Dekutowskiego „Zapory", zamordowanego przez komunistów w więzieniu na warszawskim Mokotowie w marcu 1949 r. W chwili śmierci miał 31 lat. W maju pobrane zostały próbki genetyczne rodziców majora z grobu znajdującego się w Tarnobrzegu.

Niezwykłe zdjęcia

Dr Andrzej Ossowski zwraca uwagę na znaczenie zdjęć wykonanych w latach 40. i 50.  ubiegłego wieku, które poddane zostały analizie przez Centralne Archiwum Wojskowe. – Współpracujemy  z archiwum od kilku miesięcy i bez jego pomocy trudno byłoby ustalić  granicę  oraz powierzchnię kwatery „Ł", znajdującej się od 1948 r. w wyłącznej dyspozycji więzienia przy ul. Rakowieckiej w Warszawie – wyjaśnia dr Ossowski. Te m.in. ustalenia sprawiły, że prace na Powązkach w tym roku znacznie przyspieszyły i zakończyły się miesiąc wcześniej, niż były zaplanowane. Udział w dzisiejszej uroczystości biorą władze IPN, a także minister sprawiedliwości Marek Biernacki, Andrzej Kunert z Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, przedstawiciele Ordynariatów Polowych Wojska Polskiego i organizacji kombatanckich.

Historia
Paweł Łepkowski: Najsympatyczniejszy ze wszystkich świętych
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Historia
Mistrzowie narracji historycznej: Hebrajczycy
Historia
Bunt carskich strzelców
Historia
Wojna zimowa. Walka Dawida z Goliatem
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Historia
Archeologia rozboju i kontrabandy