Rz: Dzisiaj mija 50 lat, odkąd Antoni Słonimski złożył tak zwany List 34, skierowany do ówczesnego premiera PRL Józefa Cyrankiewicza. Czym był ten list?
prof. Jerzy Eisler:
Był pierwszym tego typu wystąpieniem literatów w historii PRL. Nigdy potem nie udało się zgromadzić sygnatariuszy o podobnej pozycji w życiu społecznym, kulturalnym i naukowym – i to tak bardzo wysokiej, że gdy Jan Józef Lipski został zapytany przez Pawła Jasienicę, czy ma zamiar ten list podpisać, odpowiedział, że nie, bo nie ma takiej rangi w polskim życiu umysłowym. A pamiętajmy, ?że Lipski zbierał pod Listem 34 podpisy.
Co zawierał słynny list?
Był umiarkowany i wyważony. To reakcje ówczesnej władzy spowodowały, że List 34 przeszedł do historii. 34 wybitnych pisarzy i naukowców wyrażało zaniepokojenie ograniczeniami przydziału papieru na druk książek oraz polityką kulturalną, a przede wszystkim ograniczeniami cenzorskimi. List wywołał wściekłość rządzących, ale dopiero wtedy, gdy zaczęły o tym mówić zachodnie media.