Rozkazy Polski Niepodległej w IPN

Przedstawiciele organizacji patriotycznych przekazali do białostockiego oddziału IPN zbiór dokumentów organizacji konspiracyjnej "Polska Niepodległa".

Publikacja: 25.07.2014 11:32

Jeden z przekazanych dokumentów

Jeden z przekazanych dokumentów

Foto: IPN Białystok

Zostały one przekazane przez Stowarzyszenia Pasjonatów Historii Ziemi Podlaskiej oraz Kolekcjonerów Militariów "Grupa Wschód" . Dokumenty dotyczą organizacji "Polska Niepodległa", działającego w czasie okupacji niemieckiej m.in. na terenie dawnego województwa białostockiego. Dokumentów jest tylko kilkanaście, ale jak podkreślają historycy IPN biorąc pod uwagę fakt, że są to jedyne archiwalia dotyczące tej organizacji w białostockich archiwach - są one bardzo cenne.

Zostały one przekazane w końcu czerwca Stowarzyszeniu przez anonimowego darczyńcę z Białegostoku, właściciela drewnianego budynku mieszkalnego przeznaczonego do rozbiórki.

Przekazany materiał stanowią rozkazy organizacyjne (2) i nominacyjne (3) komendanta Okręgu VII (Białostockiego) organizacji Polska Niepodległa - Antoniego Burzyńskiego "Okszę" oraz drukowane w Warszawie wydawnictwo podziemne "Jutro. Tygodnik Organizacji Polska Niepodległa". Wszystkie dokumenty, a także gazetka pochodzą z lipca 1943 r.

Jak przypomina Tomasz Danilecki, rzecznik białostockiego oddziału IPN "Polska Niepodległa" była organizacją konspiracyjną działającą w całej okupowanej Polsce. Została powołana do życia z inicjatywy Jerzego Sulińskiego "Zawiszy", jej pierwszego komendanta, 1 listopada 1939 r. w Warszawie.

"Polska Niepodległa" deklarowała się jako "organizacja bojowa, apolityczna, grupująca w swych szeregach tych wszystkich Polaków, którzy pragną poświęcić swe życie dla odzyskania Niepodległej Ojczyzny". W jej ramach prowadzono działalność szkoleniową, sabotażowo-dywersyjną oraz propagandową.

Największym osiągnięciem organizacji na tym ostatnim polu był druk własnych gazetek konspiracyjnych tygodnika "Jutro" oraz miesięcznika "Głos Wolny, Wolność Ubezpieczający".

Na terenie kraju utworzono osiem okręgów organizacji. Okręg VII (Białostocki) nosił kryptonim "Stoczek" i powstał 19 maja 1942 r. Pierwszym jego komendantem został kapral. Antoni Burzyński "Oksza" kolejarz (pracował na dworcu w Białymstoku). Początkowo właśnie spośród kolejarzy organizacja pozyskała wielu żołnierzy. W jej szeregach na Białostocczyźnie brakowało kadry dowódczej - oficerów i podoficerów. Problemu tego, mimo znacznego rozwoju struktur (szczególnie w powiatach łomżyńskim i wysokomazowieckim), nie udało się rozwiązać aż do scalenia oddziałów zbrojnych Okręgu VII Polski Niepodległej z Okręgiem Białostockim AK w maju 1944 r.

Jak podkreślają historycy IPN działalność Komendy Okręgu VII (Białostockiego) "Polski Niepodległej" pozostają dotychczas w zasadzie nieznane. Dlatego przekazane dokumenty, choć nieliczne, są więc wyjątkowo cenne dla badań nad polskim podziemiem na Białostocczyźnie w okresie II wojny światowej.

Zostały one przekazane przez Stowarzyszenia Pasjonatów Historii Ziemi Podlaskiej oraz Kolekcjonerów Militariów "Grupa Wschód" . Dokumenty dotyczą organizacji "Polska Niepodległa", działającego w czasie okupacji niemieckiej m.in. na terenie dawnego województwa białostockiego. Dokumentów jest tylko kilkanaście, ale jak podkreślają historycy IPN biorąc pod uwagę fakt, że są to jedyne archiwalia dotyczące tej organizacji w białostockich archiwach - są one bardzo cenne.

Pozostało 82% artykułu
Historia
Zaprzeczał zbrodniom nazistów. Prokurator skierował akt oskarżenia
Materiał Promocyjny
Z kartą Simplicity od Citibanku można zyskać nawet 1100 zł, w tym do 500 zł już przed świętami
Historia
Krzysztof Kowalski: Kurz igrzysk paraolimpijskich opadł. Jak w przeszłości traktowano osoby niepełnosprawne
Historia
Kim byli pierwsi polscy partyzanci?
Historia
Generalne Gubernatorstwo – kolonialne zaplecze Niemiec
Materiał Promocyjny
Sieć T-Mobile Polska nagrodzona przez użytkowników w prestiżowym rankingu
Historia
Tysiąc lat polskiej uczty