Zabici polscy żołnierze

- Szczątki trzech osób zostały odnalezione w piwnicy zlokalizowanej pod wiatą stojącą przy ogrodzeniu, oddzielającym dawny ogród więzienny Aresztu Śledczego od posesji Straży Granicznej. Szczątki są ułożone w układzie anatomicznym. Przy szczątkach odnaleziono guziki od płaszczy wojskowych z orzełkiem - relacjonuje Tomasz Danilecki, rzecznik białostockiego oddziału IPN.

W jednej z czaszek stwierdzono otwór przypominający otwór wlotowy i wylotowy powstały w wyniku postrzału z broni palnej.

Jak informuje IPN dzisiaj rozpoczęto rozbiórkę betonowego ogrodzenia od strony północnej posesji. Na miejscu pracuje ekipa w skład której wchodzi m.in. przedstawiciel Polskiej Bazy Genetycznej Ofiar Totalitaryzmów dr Artur Ossowski z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego, archeolog i trzech antropologów oraz dr Marcin Zwolski z Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej IPN w Białymstoku.

Pracami kieruje prokurator Zbigniew Kulikowski z Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, który prowadzi śledztwo w sprawie zbrodni popełnionych przez funkcjonariuszy państwa komunistycznego w latach 1939 - 1956.

Prace poszukiwawcze i ekshumacje prowadzone będą na terenie aresztu w Białymstoku przez trzy tygodnie. Planowane jest zbadanie betonowych silosów znajdujących się wzdłuż północnej części ogrodzenia aresztu. W trakcie poprzedniego etapu prac stwierdzono, że pod silosami również są szczątki ludzkie. Ponadto przeprowadzone będą prace sondażowe wzdłuż płotu oddzielającego teren jednostki Straży Granicznej, a także wokół znajdujących się dalej bloków mieszkalnych.

Jak przypomina dr Marcin Zwolski, historyk z IPN "bloki te zostały postawione na terenie dawnego ogrodu więziennego". - Są relacje mówiące o tym, że podczas ich budowy odnajdywano szczątki ludzkie – twierdzi dr Zwolski. W pasie wzdłuż płotu Straży Granicznej stoją obecnie pomieszczenia gospodarcze aresztu Śledczego. – Prace prowadzone w tym pasie wiosną doprowadziły od odnalezienia nowych jam grobowych i nie można wykluczyć, że również pod tymi pomieszczeniami są szczątki ludzkie – mówi dr Zwolski.

W czasie prowadzonych wiosną prac na terenie aresztu wydobyto z ponad dwudziestu jam grobowych szczątki blisko 200 osób: mężczyzn, kobiet i dzieci. Są to ofiary zbrodni komunistycznych oraz nazistowskich.

- Miejsce to nazywamy polem śmierci, ponieważ dokonywano tam egzekucji, a także chowano osoby zamordowane w trakcie śledztw, zmarłe z głodu i w wyniku epidemii panujących w areszcie – uważa prokurator Zbigniew Kulikowski z białostockiego oddziału IPN. Przypomina, że przy zwłokach znaleziono m.in. łuski z broni sowieckiej i niemieckiej.

Z kolei w listopadzie w piwnicach budynku Aresztu Śledczego, gdzie w okresie powojennym były wykonywane wyroki śmierci, będą prowadzone prace mające na celu odnalezieni kolejnych szczątków ludzkich.

Tomasz Danilecki przypomina, że podczas ostatniego etapu prac odnaleziono tam szczątki dwóch mężczyzn. Prace te prowadzone będą w ramach śledztwa dotyczącego zbrodni popełnionych przez funkcjonariuszy WUBP w Białymstoku od 1944 r.

Dotychczas przebadano dwa pomieszczenia piwniczne i korytarz, planowane są kolejne trzy. Wydobyte dotychczas szczątki przechowywane są w jednym z zakładów pogrzebowych Białegostoku.