Wieczny banita Abolhasan Banisadr

Był jedynym prezydentem Iranu z rzeczywistym demokratycznym mandatem do sprawowania władzy. Jak zapewniał, gdyby nie wojna z Irakiem, mógłby odwrócić bieg spraw i odsunąć szyicki kler od struktur władzy. Skończyło się na kilkunastu miesiącach prezydentury i kilkudziesięciu latach życia na emigracji pod policyjną ochroną. 9 października 2021 r. 88-letni polityk zmarł w Paryżu.

Publikacja: 19.01.2023 19:34

Abolhasan Banisadr (1933–2021) – pierwszy po rewolucji irańskiej prezydent Iranu (od 4 lutego 1980 r

Abolhasan Banisadr (1933–2021) – pierwszy po rewolucji irańskiej prezydent Iranu (od 4 lutego 1980 r. do 21 czerwca 1981 r.)

Foto: AFP

Nie miał wątpliwości co do jednego: – Nie żałuję rewolucji – mówił mi 12 lat temu w wywiadzie. – Rewolucja była fenomenem na skalę globalną, wszyscy Irańczycy wzięli w niej udział. Kwiaty zwyciężyły nad karabinami. To, co z rewolucją stało się później, to już inna sprawa.

Do końca życia był przekonany, że społeczeństwo w jego ojczyźnie dojrzewa do prodemokratycznych przemian i gdyby nie opresyjność dyktatury duchowieństwa, w Iranie błyskawicznie zapanowałby system demokratyczny. Pielęgnował poglądy i postawy irańskiej inteligencji na emigracji, ale nie tej z ostatnich dekad, a raczej lewicowych intelektualistów, którzy uciekali z kraju w latach 60. i 70. ubiegłego wieku przed prześladowaniami bezpieki szacha. Ajatollahów, z Chomeinim na czele, oskarżał o zdradę ideałów rewolucji. – To było tak, jakbym patrzył, jak mój ojciec powoli zamienia się w alkoholika. Tylko tym razem używką była władza – dowodził jeszcze w 2019 r.

Pozostało jeszcze 94% artykułu

Tylko 9 zł z Płatnościami powtarzalnymi

Jak zmienia się Polska, Europa i Świat? Wydarzenia, społeczeństwo, ekonomia i historia w jednym miejscu i na wyciągnięcie ręki.
Subskrybuj i bądź na bieżąco!
Historia świata
„Nic nieznaczące szpargały”
Historia świata
Metro, czyli dzieje rozwoju komunikacji miejskiej. Część III
Historia świata
Tajemnicza wybawicielka Francji
Historia świata
Śladami Lawrence’a z Arabii
Historia świata
Dżihad: korzenie konfliktu
Historia świata
Kahina – berberyjska prorokini i królowa Aurès
Historia świata
Sukcesja apostolska pod znakiem zapytania