Wieczny banita Abolhasan Banisadr

Był jedynym prezydentem Iranu z rzeczywistym demokratycznym mandatem do sprawowania władzy. Jak zapewniał, gdyby nie wojna z Irakiem, mógłby odwrócić bieg spraw i odsunąć szyicki kler od struktur władzy. Skończyło się na kilkunastu miesiącach prezydentury i kilkudziesięciu latach życia na emigracji pod policyjną ochroną. 9 października 2021 r. 88-letni polityk zmarł w Paryżu.

Publikacja: 19.01.2023 19:34

Abolhasan Banisadr (1933–2021) – pierwszy po rewolucji irańskiej prezydent Iranu (od 4 lutego 1980 r. do 21 czerwca 1981 r.)

Foto: AFP

MARIUSZ JANIK

Nie miał wątpliwości co do jednego: – Nie żałuję rewolucji – mówił mi 12 lat temu w wywiadzie. – Rewolucja była fenomenem na skalę globalną, wszyscy Irańczycy wzięli w niej udział. Kwiaty zwyciężyły nad karabinami. To, co z rewolucją stało się później, to już inna sprawa.

Do końca życia był przekonany, że społeczeństwo w jego ojczyźnie dojrzewa do prodemokratycznych przemian i gdyby nie opresyjność dyktatury duchowieństwa, w Iranie błyskawicznie zapanowałby system demokratyczny. Pielęgnował poglądy i postawy irańskiej inteligencji na emigracji, ale nie tej z ostatnich dekad, a raczej lewicowych intelektualistów, którzy uciekali z kraju w latach 60. i 70. ubiegłego wieku przed prześladowaniami bezpieki szacha. Ajatollahów, z Chomeinim na czele, oskarżał o zdradę ideałów rewolucji. – To było tak, jakbym patrzył, jak mój ojciec powoli zamienia się w alkoholika. Tylko tym razem używką była władza – dowodził jeszcze w 2019 r.

Pozostało jeszcze 94% artykułu

Czytaj więcej, wiedz więcej!
Rok dostępu za 99 zł.

Tylko teraz! RP.PL i NEXTO.PL razem w pakiecie!
Co zyskasz kupując subskrypcję?
- możliwość zakupu tysięcy ebooków i audiobooków w super cenach (-40% i więcej!)
- dostęp do treści RP.PL oraz magazynu PLUS MINUS.

Subskrybuj teraz! Zaloguj się

Procesyjne przeniesienie na marach ciała Jana Pawła II z sali Klementyńskiej Pałacu Apostolskiego do

Historia świata

„Do Domu Ojca” – śmierć i pogrzeb papieża Polaka

Jan Paweł II zmarł 2 kwietnia 2005 r. po długiej i ciężkiej chorobie. Nim odszedł, przekazał wiernym Kościoła ka...

Uroczysta procesja gwardii papieskiej niosącej zmarłego papieża Piusa IX ubranego w strój pontyfikal

Historia świata

Gdy odchodzi najwyższy pasterz

Dla wiernych Kościoła katolickiego śmierć papieża jest wydarzeniem szczególnym. Wierni są złączeni ze swoim najw...

KL Dachau (już po wyzwoleniu przez aliantów). W tym obozie 16 lutego 1945 r. został zamordowany Frie

Historia świata

„Dziennik lat trwogi”. Jak Friedrich Reck-Malleczewen opisywał upadek narodu niemieckiego

Zamordowany 16 lutego 1945 r. w KL Dachau Friedrich Reck-Malleczewen, niemiecki pisarz i dziennikarz, od maja 19...

Franciszek swój pontyfikat rozpoczął 13 marca 2013 r. Na zdjęciu: papież na Dziedzińcu św. Damazego

Historia świata

Skąd do Argentyny przybyła rodzina Bergoglio?

Papież Franciszek urodził się 17 grudnia 1936 r. we Flores, ubogiej dzielnicy Buenos Aires, jako Jorge Mario Ber...

Materiał Partnera

Konieczność transformacji energetycznej i rola samorządów

Polityka klimatyczna i rynek energii w Polsce: podstawy prawne, energetyka społeczna. praktyczny proces powołania i rejestracji spółdzielni energetycznych oraz podpisania umowy z OSD