Motywem rocznicy będzie „proces planowania, tworzenia i rozbudowy systemu odczłowieczenia i ludobójstwa w Auschwitz”, który precyzyjnie określiły słowa ocalałego Mariana Turskiego „Auschwitz nie spadło z nieba”.

– Odwiedzający Miejsce Pamięci mogą dziś zobaczyć ruiny budynków, które stały się symbolem zagłady Żydów, ale też innych zbrodni popełnianych w Auschwitz na Polakach, Romach, Rosjanach i ludziach innych narodowości. Zachowały się jednak plany architektoniczne i konstrukcyjne, które dobitnie ukazują, co człowiek – nawet znakomicie wykształcony – jest w stanie zrobić w imię ideologii. Wszystkie te pozostałości są wymownym ostrzeżeniem dla ludzkości, jakże wymownym dziś w świetle zbrodni wojennych dokonywanych przez Rosję w Ukrainie – przypomina dyrektor muzeum dr Piotr Cywiński. Na razie nie wiadomo, którzy przedstawiciele innych państw wezmą udział w uroczystościach. Rzecznik prasowy muzeum Bartosz Bartyzel zapytany, czy w uroczystości wezmą udział m.in. ambasadorowie Rosji lub Ukrainy, odpowiedział „Rz”: – Na tym etapie przygotowań obchodów nie jestem w stanie przekazać takiej informacji.

W momencie wyzwolenia przez Armię Czerwoną ok. 7 tys. więźniów przebywało na terenie obozu. Niemcy zamordowali w Auschwitz ok. 1,1 mln osób, głównie Żydów, Polaków, Romów, radzieckich jeńców wojennych oraz ludzi innych narodowości.