W Polsce wciąż stoją komunistyczne pomniki. Nie wiadomo ile

W Polsce jest nawet miejscowość znana głównie z tego, że jest w niej sowiecki monument. Mowa o wsi Mikolin w woj. opolskim, w którym znajduje się ogromny pomnik Żołnierzy Radzieckich, odrestaurowany w 2017 r.

Ile jest wciąż takich miejsc? W sierpniu ambasador Rosji w Warszawie Siergiej Andriejew podawał liczbę 134 pomników, nie licząc tych na cmentarzach. Zaznaczył jednak, że to dane za 2018 r. A aktualnych wyliczeń nie ma nawet IPN, którego opinia jest kluczowa przy dekomunizacji.

„Z racji, że ustawa (...) nie nakłada obowiązku prowadzenia ewidencji przez Instytut Pamięci Narodowej obiektów wymienionych w ustawie, nie posiadamy wykazu jednostkowego ani liczbowego obiektów sławiących Armię Czerwoną. Takie wykazy w myśl ustawy powinny znajdować się w Urzędach Wojewódzkich" – napisał nam instytut. Nie podał też przyczyn problemów z dekomunizacją, choć zazwyczaj są one publicznie znane, a zwłoka leży po stronie samorządów.

Świadectwo historii

Zachowania pomnika Walk Rewolucyjnych w Rzeszowie chcą władze miasta i starają się o wpisanie go do rejestru zabytków. Z kolei w przypadku rzeszowskiego pomnika Wdzięczności Armii Czerwonej sąd uchylił opinię IPN, a prezydent Tadeusz Ferenc oświadczył, że monument powinien pozostać „jako świadectwo historii miasta". Pomnik w Olsztynie już od 1993 roku jest w rejestrze zabytków, a zachowania pomnika w Dąbrowie Górniczej jako „symbolu miasta" chcą samorządowcy.

Senator PiS Robert Mamątow, który prowadził nowelizację ustawy dekomunizacyjnej, twierdzi, że mimo wszystko działa ona poprawnie. – Rzeczywiście, w przypadku pomników wpisanych do rejestru zabytków zaczyna się problem. Szczególnie gdy brakuje dobrej woli samorządów. Jednak pamiętajmy, że większość monumentów została już usunięta – mówi.

Tego optymizmu nie podziela Jerzy Bukowski z krakowskiego Porozumienia Organizacji Kombatanckich i Niepodległościowych. – Niemieckich pamiątek nie ma od dawna i było rzeczą oczywistą, że trzeba je skasować w 1945 r.