Awersy i rewersy na monetach pierwszych Piastów

Żadna polska moneta sprzed rozbicia dzielnicowego nie ma na awersie wizerunku orła jako godła państwa polskiego. Nawet denar Chrobrego budzi kontrowersje.

Publikacja: 11.02.2021 21:00

Awersy i rewersy na monetach pierwszych Piastów

Foto: zbiory nbp

Paweł Łepkowski

W kronice polsko-węgierskiej, która została napisana prawdopodobnie w 1222 r., po raz pierwszy pojawia się legenda o założeniu państwa polskiego. Według autora tej kroniki – który, jak się przypuszcza, był pisarzem węgierskiej kancelarii królewskiej – trzech braci, być może chorwackich książąt, podróżowało z wybrzeża Morza Adriatyckiego na północ w kierunku Bałtyku. W wyniku różnych zdarzeń Lech, Czech i Rus założyli w czasie swojej wędrówki przez Europę Wschodnią trzy słowiańskie narody: Czechów, Polaków (Lechitów) oraz Rusów. Legenda jest wspominana także w napisanej po czesku Kronice Dalimila, która potwierdza, że Lech postanowił obrać za siedzibę swojego rodu miejsce, gdzie ujrzał białego orła wzlatującego na niebo czerwieniejące od światła zachodzącego słońca. „Aby zapewnić schronienie sobie i swoim ludziom, rzekł Lech: »Zbudujmy gniazdo!«. Stąd i owa miejscowość aż do dzisiaj zwie się Gniezno, to jest »budowanie gniazda«" – pisał nieznany z imienia autor „Kroniki wielkopolskiej" z XIII w. Przyjęło się więc uważać orła białego za najstarsze godło Polski i herb rodowy polskiej dynastii Piastów.

Pozostało jeszcze 86% artykułu

Czytaj więcej, wiedz więcej!
Rok dostępu za 99 zł.

Tylko teraz! RP.PL i NEXTO.PL razem w pakiecie!
Co zyskasz kupując subskrypcję?
- możliwość zakupu tysięcy ebooków i audiobooków w super cenach (-40% i więcej!)
- dostęp do treści RP.PL oraz magazynu PLUS MINUS.

Subskrybuj teraz! Zaloguj się

Obżarstwo, czyli gastronomiczne alleluja!

Obżarstwo, czyli gastronomiczne alleluja!

Wielkanoc to czas sięgania po tradycyjne ziemiańskie potrawy i nostalgicznego wspominania dawnych smaków. Ale po...

Citi Handlowy: Konto oszczędnościowe do 200 tys. zł. Oferta ważna do 12.05.2025

Materiał Promocyjny

Citi Handlowy: Konto oszczędnościowe do 200 tys. zł. Oferta ważna do 12.05.2025

Jak Wielkanoc świętowali nasi przodkowie?

Jak Wielkanoc świętowali nasi przodkowie?

Najważniejsze święto chrześcijaństwa, upamiętniające męczeńską śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa, jest...

I sobór nicejski zwołał Konstantyn Wielki. Obrady trwały od 19 do 25 lipca 325 r.

Krzyż pański z wielkanocną datą

Obliczanie daty Niedzieli Wielkanocnej za pomocą reguły aleksandryjskiej okazało się kłopotliwie. Nie brakowało...

Wołyń, nasz problem. To test sprawczości państwa polskiego

Wołyń, nasz problem. To test sprawczości państwa polskiego

Czy w sprawie zbrodni UPA na Wołyniu i w Galicji Wschodniej wybrzmią w w końcu polskie racje? To test naszej pol...

Škoda obniża ceny hybrydowych wersji Škody Superb i Škody Kodiaq

Materiał Promocyjny

Škoda obniża ceny hybrydowych wersji Škody Superb i Škody Kodiaq

Teren cmentarza w nieistniejącej już wsi Puźniki na Ukrainie (obw. Tarnopolski)

Ekshumacje w Puźnikach. Po raz pierwszy wykorzystamy nowe narzędzie genetyczne

24 kwietnia we wsi Puźniki w Ukrainie rozpoczną się ekshumacje. Zespół naukowców z Pomorskiego Uniwersytetu Medy...

Ducato w leasingu 102,9% z pakietem ubezpieczeń OC/AC za 1% wartości auta

Materiał Promocyjny

Ducato w leasingu 102,9% z pakietem ubezpieczeń OC/AC za 1% wartości auta

Karta pocztowa z początku XX w.: wejście do stacji metra Bastille w Paryżu. Na linii 1 stacja został

Historia świata

Metro, czyli dzieje rozwoju komunikacji miejskiej

Szymon Fedorońko (1893–1940) – naczelny kapelan wyznania prawosławnego Wojska Polskiego. Zamordowany

Historia świata

Ukraińscy bracia w powstaniu warszawskim. Historia jak z „Szeregowca Ryana”

W Morzu Śródziemnym, koło przylądka tureckiego Uluburun, w 1982 r. poławiacz gąbek natrafił na wrak

Historia świata

Brakujące morskie ogniwo

Grób marszałka Mariana Spychalskiego i jego żony na cmentarzu wojskowym na Powązkach w Warszawie

Historia Polski

Marian Spychalski: bezwzględny karierowicz

Estera Flieger, dziennikarka działu krajowego „Rzeczpospolitej”, historyczka

Tysiąc lat i ani jednej idei. Uśmiechnięta Polska nadal poszukuje patriotyzmu

Naukowcy zbadali szkielet z czasów rzymskich znaleziony na jednym z najlepiej zachowanych cmentarzys

Naukowcy zbadali szkielet rzymskiego gladiatora. Przełomowe wyniki analiz

Teren budowy nowego Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918 – 1919

Historia Polski

Trwa budowa podziemnego serca wyjątkowego muzeum. Będzie w nim agora

W niedzielę nad Wybrzeżem Kościuszkowskim przelecą samoloty F-16.

Jak będzie wyglądać rocznica koronacji Chrobrego? Czołgi na ulicach stolicy

„Paradise”, 1 sezon, twórca: Dan Fogelman, serial dostępny na Disney+

„Paradise” to jeden z najlepszych seriali dekady. Niespodzianka w ofercie Disney+

Ukraiński żołnierz

Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1157

Papież Franciszek zmarł w Wielki Poniedziałek 21 kwietnia 2025 roku, w wieku 88 lat.

Tomasz Terlikowski: Papież Franciszek z pewnością nie był sojusznikiem Putina

Policjanci stołecznej „drogówki” kontrolowali pojazdy z napędem elektrycznym o wyglądzie roweru

Za jazdę na takim „rowerze" można zapłacić mandat i stracić prawo jazdy

Chińskie boty często nie wyświetlają zdjęć z placu Niebiańskiego Spokoju albo wydarzeń, które miały

Globalne Interesy

Deepseek i inne chińskie boty AI posłuszne władzy. Przyłapane na kłamstwach i cenzurze

Szymon Hołownia

Parlamentarzyści zbierają się w Gnieźnie z okazji 1000. rocznicy koronacji Chrobrego

Sopot podsumowuje kampanię promocyjną. Dotarła nawet na Bliski Wschód

Zanim Wyjedziesz

Sopot podsumowuje kampanię promocyjną. Dotarła nawet na Bliski Wschód

Premier Izraela Benjamin Netanjahu

Prawo na świecie

Międzynarodowy Trybunał Karny zmienia decyzję ws. Beniamina Netanjahu