W siódmym roku panowania Setiego Ramzes, wciąż zaledwie nastoletni, został koronowany na współregenta. Przybrał oficjalne imiona Usermaatre („Silna jest sprawiedliwość Re”), Ramessu-Mery-Amon („Ukochany przez Amona”). Otrzymał też od ojca własny harem, zapewne wraz z poleceniem szybkiego dochowania się potomka – wszak od tego zależała przyszłość dynastii!
Seti I zmarł po szesnastoletnim panowaniu w swej ulubionej rezydencji w pobliżu Awaris, skąd wywodziła się cała rodzina, i Ramzes II objął samodzielne rządy. Nowego faraona rozpierała energia i ambicja prześcignięcia na wszystkich polach swego ojca oraz dawniejszych królów. Kontynuował ambitne projekty budowlane Setiego, sukcesem zakończyła się wyprawa poszukująca wody na nubijskiej pustyni – dzięki wybudowanym studniom można było eksploatować tamtejsze obfite złoża złota.Marzeń o sławie wojennej raczej Ramzes nie zrealizował. Po niepowodzeniu pod Kadesz, które zresztą państwowa propaganda usiłowała przekuć w niebywały sukces, król próbował jeszcze kilkakrotnie rozszerzyć swe posiadłości w Lewancie, ale bez większych sukcesów. Po 18. roku swego panowania musiał się pogodzić ze status quo i zrzec się na korzyść Hetytów pretensji do północnej Syrii. Reszta jego długich rządów upłynęła dość spokojnie.
Jako wielki budowniczy Ramzes II miał więcej osiągnięć niż jakikolwiek inny faraon przed nim lub po nim, a ślady jego aktywności na tym polu odnajdujemy obecnie na ogromnym obszarze pomiędzy Byblos w Libanie a Gebel Barkal w Sudanie (obie miejscowości dzieli aż 1900 km!). Najważniejszym projektem było Pi-Ramesse we wschodniej Delcie, miasto rezydencjonalne wybudowane od podstaw w pobliżu Awaris i letniego pałacu Setiego I. Biblia wspomina, że przy budowie miast Ramzes i Pithom wykorzystywano przymusową pracę Hebrajczyków, dlatego niektórzy usiłują identyfikować Ramzesa II z faraonem wzmiankowanym w Eksodusie, ale nie ma na to innych dowodów. Na pewno jednak budowa Pi-Ramesse była wielkim i ambitnym przedsięwzięciem.
Ramzes wybudował też łańcuch fortec strzegących granic z Libią, wzniósł lub rozbudował świątynie w Heliopolis, Memfis, Herakleopolis i Abydos, gdzie do dziś zachwyca urodą sanktuarium Setiego I. W Tebach podziwiać można ukończoną przez Ramzesa ogromną Salę Hypostylową świątyni Amona w Karnaku oraz dziedziniec i pylony świątyni w Luksorze. Po drugiej stronie rzeki, na tebańskiej nekropolii turyści mogą zwiedzić pozostałości imponującej świątyni grobowej Ramzesa (Ramesseum), a także jego wielki grobowiec w Dolinie Królów i groby niektórych jego żon w Dolinie Królowych, z których prawdziwym arcydziełem jest grobowiec królowej Nefertari.
Liczne świątynie wzniesiono też z polecenia Ramzesa w Nubii, w tym dwa słynne skalne sanktuaria w Abu Simbel, które w latach 60. XX wieku wielkim wysiłkiem międzynarodowym wycięto i przeniesiono na wyżej położone miejsce, gdy zagroziło im zalanie wodami Jeziora Nasera po wybudowaniu Zapory Asuańskiej.
