Rabini w traktatach poświęconych Talmudowi coraz częściej nawiązywali do spuścizny Mojżesza Majmonidesa (1135 – 1204), najwybitniejszego przedstawiciela arystotelizmu żydowskiego, uczonego, który dążył do racjonalistycznego uzasadnienia zasad judaizmu.
Wielu znanych zwolenników idei Majmonidesa pochodziło lub nauczało w Lublinie, mieście, które w XVI i pierwszej połowie XVII wieku było centrum nauki i życia duchowego Żydów nie tylko polskich, ale i europejskich. Wśród nich należy wymienić Salomona Lurię (1510 – 1574) i Mordechaja Jaffę (1530 – 1612), ponadto Mojżesza Isserlesa zwanego Remu (1525 – 1572), rabina z Krakowa, i Jakuba Kopelmana (1555 – 1594) z Brześcia Kujawskiego. Wszyscy oni uzasadniali potrzebę pogodzenia zasad wiary z rozumem opartym na znajomości nauk świeckich. Dlatego oprócz zgłębiania tajników Tory i Talmudu studiowali filozofię, matematykę, astronomię i medycynę. Ich pisma zachęcały pozostałych Żydów do studiowania nauk świeckich i filozofii religijnej. Miało to ułatwić wyjaśnianie treści zawartych w Torze i Talmudzie, a w konsekwencji prowadzić do pogłębiania wiedzy religijnej.
W XVI i XVII wieku żydowscy uczeni w Polsce tworzyli także różne traktaty z zakresu matematyki i mechaniki. Do ich autorów zaliczał się m.in. Jozue Moszkowicz z Lublina, który zajmował się również inżynierią wojskową. W czasie wojny polsko-rosyjskiej w 1654 r. dzięki swoim wojskowym i inżynierskim umiejętnościom uratował broń ciężką, która w czasie odwrotu wojsk polskich w znacznej części zatonęła w Dnieprze.
Jozue Moszkowicz z Lublina, który zajmował się również inżynierią wojskową, w czasie wojny polsko-rosyjskiej w 1654 r. dzięki swoim wojskowym i inżynierskim umiejętnościom uratował broń ciężką
Inną dziedziną nauki uprawianą przez Żydów w Polsce była medycyna. Żydowscy lekarze słynęli ze swoich umiejętności, a z ich usług chętnie korzystali zarówno władcy, jak i magnateria. Z uwagi na to, że na chrześcijańskie uczelnie w Polsce nie przyjmowano Żydów, młodzież żydowska podejmowała studia medyczne za granicą. Dużym powodzeniem cieszyły się szkoły wyższe w Hiszpanii, we Włoszech i w Niemczech. Bardzo chętnie studiowano w Padwie, gdzie wśród studentów medycyny spotkać można było także Żydów z Polski.
