Piotr Skarga na patrona 2012 roku?

Rz: Trwają poszukiwania patrona 2012 roku. Jednym z kandydatów zgłoszonym przez polityków PO jest ksiądz Piotr Skarga. Jednak ta kandydatura już wywołała kontrowersje.

Kim był Skarga?

Janusz Tazbir: Był złotoustym kaznodzieją, chciał wzmocnienia monarchii w Rzeczypospolitej, bo wiedział, że to poprawi sytuację międzynarodową Polski. Uważał też, że w warunkach polskich nie należy nawracać nikogo przemocą, bo mogłoby to wywołać wojnę domową. Ponadto był filantropem. W 2012 r. przypada również 400-lecie jego śmierci. Gdyby  2012 został ogłoszony rokiem Skargi, nie pierwszy raz byłby patronem. Podobne wydarzenie obchodziliśmy już w 1912 r.

Czym ten jezuita zasłużył się jako filantrop?

Piotr Skarga założył Bank Pobożny, który miał uchronić chrześcijan od lichwy, był również pomysłodawcą skrzynek mikołajkowych – w święta Bożego Narodzenia ubogim pannom zostawiał pieniądze na posag. Odwiedzał też szpitale i warto pamiętać, że nie miały one takiego charakteru jak obecnie, przypominały raczej domy starców.

Jak mówił Skarga obrazowo o takich miejscach: „leżą na kupach gnoju i czekają opatrzenia".

Otworzył też lombard dla biednych.

Najbardziej znany był chyba jednak dzięki „Kazaniom sejmowym".

To prawda, jednak nigdy nie zostały one wygłoszone w takiej formie, jaką znamy, ponieważ w XVI w. tak ostra krytyka ustroju państwa wywołałaby straszne oburzenie wśród szlachty.

Wydane były z „Kazaniami na niedzielę", to był bardzo gruby tom, więc jego cena też była wysoka, dlatego niewiele osób mogło sobie pozwolić na ich kupienie. „Kazania sejmowe" w osobnym egzemplarzu opublikowano dopiero w XVIII wieku. Zyskały sławę w czasach zaborów Rzeczypospolitej, ponieważ wtedy episkopat nakazał głoszenie jego kazań. Uznano, że ks. Skarga przewidział rozbiory i ostrzegał przed nimi.

Piotr Skarga miał jakiś wpływ na polską politykę?