Czy cmentarz Stara Rossa w Wilnie jest zaniedbany? Planowane są prace

W tym roku odnawiane będą zabytki cmentarza Stara Rossa w Wilnie. Towarzyszyć im będzie pochówek bojowników Armii Krajowej, których szczątki odnaleźli pracownicy Instytutu Pamięci Narodowej.

Publikacja: 22.02.2025 15:22

Cmentarz na Starej Rossie w Wilnie.

Cmentarz na Starej Rossie w Wilnie.

Foto: Wikipedia

Ministerstwo kultury przyznało Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” dotację w wysokości ponad 299 tys. zł na przeprowadzenie prac renowacyjnych na cmentarzu na Starej Rossie w Wilnie na Litwie. O innych projektach realizowanych w tym roku za granicą m.in. na Ukrainie napisaliśmy niedawno w „Rzeczpospolitej”.

Jakie nagrobki zostaną odnowione w Wilnie

Jak nas informuje Konrad Sabal z Instytutu Polonika, który zarządza programem „Ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą” prace obejmą renowację grobowca rodziny Chlebińskich oraz nagrobków Antoniego Mackiewicza, Marii z Petrykowskich Mackiewiczowej, Olimpii von Rönne Ogińskiej oraz rodziny Kątrymów.  

Na zły stan techniczny cmentarza na Rossie w Wilnie zwróciła uwagę posłanka Lewicy Anna M. Żukowska w interpelacji skierowanej do rządu. W odpowiedzi wiceminister kultury Maciej Wróbel przypomniał, że stan tej nekropolii wynika z faktu, iż są tam nagrobki uszkodzone w trakcie działań wojennych lub zniszczone w okresie powojennym.

Czytaj więcej

Na ratunek zamkowi w Podhorcach i innym zabytkom

„Decyzję o tym, że nagrobki zostaną zachowane jako świadkowie historii i nie będą podlegać rekonstrukcji lub wymianie, podjął sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa Andrzej Przewoźnik w latach 90. XX w. podczas urządzania nekropolii. W trakcie prac prowadzonych w kolejnych latach zachowano nagrobki w tej właśnie formie jako świadków historii i element polskiego dziedzictwa kulturowego w Wilnie” - opisał Maciej Wróbel.  

Przypomniał, że gruntowna renowacja cmentarza została przeprowadzona w 2012 roku przez Radę Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. W trakcie prac oczyszczono pomniki oraz ogrodzenie, przeprowadzono modernizację zagospodarowania terenu i zieleni oraz wykonano instalację oświetlenia.

Z informacji ministerstwa wynika, że tegoroczne prace konserwatorskie na Cmentarzu Wojskowym na Starej Rossie oparte będą na projekcie konserwatorskim przygotowanym w 2022 roku.

Planowany pochówek żołnierzy AK na Starej Rossie  

Równolegle w kwaterze wojskowej przy Mauzoleum Matki i Serca Syna na cmentarzu na Rossie w Wilnie IPN planuje dokonanie pochówku sześciu żołnierzy AK. - IPN na przełomie stycznia i lutego tego roku, po czteroletnich staraniach, uzyskał ze strony władz miasta Wilna potwierdzenie możliwości dokonania pochówku szczątków sześciu żołnierzy Armii Krajowej z oddziału Sergiusza Kościałkowskiego ps. Fakir, poległych w walce z oddziałem NKWD 4 lutego 1945 r, w miejscowości Raubiszki, których szczątki zostały odnalezione przez IPN w 2020 r. - poinformował nas dr Rafał Leśkiewicz, rzecznik IPN. Wniosek IPN obejmował zgodę na pochówek w kwaterze wojskowej przy Mauzoleum Matki i Serca Syna na cmentarzu na Rossie w Wilnie. - Termin pochówku nie został jeszcze uzgodniony ze stroną litewską, ale IPN, w porozumieniu z MKiDN będzie dążył do organizacji uroczystego pogrzebu jeszcze w 2025 r. – dodaje Rafał Leśkiewicz.  

Czytaj więcej

IPN poszukuje na Litwie szczątków poległych żołnierzy AK

Dlaczego jest to istotne? Bowiem zdaniem Macieja Wróbla decyzja o terminie i zakresie prac będzie uzgadniana tak, aby montaż nowych nagrobków dla żołnierzy AK odbył się w jednym czasie z pracami konserwatorskimi.

Resort przypomniał też, że w 2018 roku sfinansował remont kwatery żołnierzy Wojska Polskiego i członków Samoobrony Wileńskiej na Nowej Rossie, a w latach 2023-2024 także remonty pojedynczych grobów poległych w 1920 roku żołnierzy Wojska Polskiego na Cmentarzu Bernardyńskim.

Cmentarz Wojenny na Starej Rossie jest zarządzany przez Samorząd Miasta Wilna, a kwestia prowadzenia na nim prac konserwatorskich będzie przedmiotem dyskusji Polsko-Litewskiej Grupy Ekspertów do spraw Zachowania Dziedzictwa Kulturowego, której posiedzenie planowane jest tym roku.

Ministerstwo kultury przyznało Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” dotację w wysokości ponad 299 tys. zł na przeprowadzenie prac renowacyjnych na cmentarzu na Starej Rossie w Wilnie na Litwie. O innych projektach realizowanych w tym roku za granicą m.in. na Ukrainie napisaliśmy niedawno w „Rzeczpospolitej”.

Jakie nagrobki zostaną odnowione w Wilnie

Pozostało jeszcze 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Historia
Na terenie muzeum w Treblince powstaje nowy pawilon wystawienniczy
Konflikty zbrojne
Rosjanie nie atakują cywilów? Raport obnaża zbrodnie wojenne
Historia
Czy będą ekshumacje Ukraińców? IPN: Nie ma wniosku
Historia
Na ratunek zamkowi w Podhorcach i innym zabytkom
Historia
„Apokalipsa była! A w literaturze spokój”