To towarzysze broni Napoleona

W pobliżu poligonu wojskowego w Żaganiu naukowcy odkryli 35 zbiorowych mogił, znaleźli szczątki 123 żołnierzy armii napoleońskiej oraz czterech kobiet. Zmarli na nieznaną chorobę.

Aktualizacja: 19.12.2015 06:16 Publikacja: 17.12.2015 20:02

To towarzysze broni Napoleona

Foto: Fotorzepa, Boguslaw Florian Skok

– Prace ekshumacyjne związane były z potrzebą potwierdzenia istnienia szczątków żołnierzy francuskich zmarłych w latach 1806–1814. Z lokalnych doniesień wynikało, że w pobliżu poligonu wojskowego mogą znajdować się szczątki 40 żołnierzy – mówi nam Adam Siwek, naczelnik wydziału krajowego Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.

Mogiła znajdowała się w lesie. W czasie ostatniej wojny otaczały ją baraki dwóch obozów jenieckich zorganizowanych w Żaganiu (województwo lubuskie) przez Niemców. W czasie prac ekshumacyjnych naukowcy odkryli szczątki 123 żołnierzy oraz czterech kobiet, prawdopodobnie z obsługi lazaretu, zmarłych w okresie wojen napoleońskich.

– Po analizie antropologicznej szczątki złożone zostały w drewnianych trumienkach i pochowane w tym samym miejscu. W przyszłości miejsce to zostanie upamiętnione – dodaje naczelnik Siwek.

Skąd w Żaganiu znaleźli się żołnierze armii napoleońskiej? – Wracali spod Moskwy w 1813 roku – tłumaczy Marek Łazarz, dyrektor Muzeum Obozów Jenieckich w Żaganiu.

Z artykułu opublikowanego w 2004 r. w „Zeszytach żagańskich" przez Zbigniewa Popiela i Mariana Świątka wynika, że w mieście tym przebywał w charakterze intendenta armii oficer nazywający się Henri Marie Beyle, wybitny pisarz znany lepiej jako Stendhal (m.in. autor „Czerwonego i czarnego", „Pustelni parmeńskiej").

„W Żaganiu Beyle zachorował 6 lipca 1813 r. na zakaźną chorobę, panującą wówczas w mieście i okolicy, przywleczoną tu zapewne przez wojsko. Nie ustalono, co to była za choroba. Umierający na nią byli najczęściej klasyfikowani jako zmarli na zapalenie mózgu. Chorzy popadali w wysoką gorączkę, majaczyli, nie odzyskiwali przez długi okres przytomności. Część literatury nazywa tę chorobę gorączką nerwową" – opisywali badacze dziejów miasta.

Właśnie tych zmarłych pochowano w lesie. Na mogile ustawiony został zaś polny kamień. W 1908 r. ówczesny zarządca Księstwa Żagańskiego Bonifacy hrabia von Hatzfeldt-Trachenberg uporządkował mogiłę i wzniósł na niej obelisk z kamieni polnych zwieńczony krzyżem.

– Pomnik ten rozebrano w latach 80. XX wieku – dodaje Adam Siwek. Powodem była organizacja w tym miejscu spartakiady dla młodzieży w sportach obronnych. Znaleziono wtedy akt erekcyjny. Wynikało z niego, że krzyż wzniósł wnuk francuskiego marszałka Bonifacego hrabiego de Castellane, adiutanta cesarza Napoleona.

W tym roku archeolodzy znaleźli też szczątki dziewięciu żołnierzy napoleońskich w miejscowości Pszczew (Lubuskie). – W przyszłym roku planujemy prace poszukiwawcze żołnierzy francuskich w Krępkach na Pomorzu – dodaje Adam Siwek.

Historia
Krzysztof Kowalski: Zabytkowy łut szczęścia
Historia
Samotny rejs przez Atlantyk
Historia
Narodziny Bizancjum
Historia
Muzeum rzezi wołyńskiej bez udziału państwa
Materiał Promocyjny
Kluczowe funkcje Małej Księgowości, dla których warto ją wybrać
Historia
Rocznica wyzwolenia Auschwitz. Przemówią tylko Ocaleni
Materiał Promocyjny
Najlepszy program księgowy dla biura rachunkowego