Słownik żydowskich pojęć - Mezuza

Mezuza - nazwa puzderka bądź futerału ze zwitkiem pergaminu, na którym wypisane zostały fragmenty z Księgi Powtórzonego Prawa (6,4 – 9 i 11,13 – 21) wchodzące także w skład jednej z najważniejszych modlitw w judaizmie, żydowskiego wyznania wiary, Szma Israel (hebr. Słuchaj Izraelu! [Pan jest naszym Bogiem – Panem jedynym]). Mezuzę (hebr. odrzwia; jid. mezuze) umocowuje się na prawej framudze drzwi wejściowych domów i mieszkań żydowskich. Chroni ona pobożnych Żydów przed grzechem podobnie jak filakteria (tefilin) i frędzle (cyces). Tekst biblijny mówi o miłości człowieka do Boga, przypomina o wypełnianiu bożych nakazów. Mezuzę należy umieścić w widocznym miejscu, nie później niż 30 dni po wprowadzeniu się do domu lub mieszkania. Tradycja nakazuje dotknąć jej w chwili przekraczania progu i wypowiedzieć słowa błogosławieństwa. Odkrycia archeologiczne w Qumran poświadczają istnienie zwyczaju sporządzania mezuz już w starożytności. Talmud pouczał, że tak, jak króla strzeże jego zbrojna straż, tak Król Wszechświata poprzez mezuzę chroni swych poddanych. Natomiast według wyobrażeń ludowych stanowiły rodzaj talizmanu, który miał chronić dom przed nieszczęściem i dostępem sił nieczystych czy dybukiem (hebr. dibuk), złym duchem, który wstępuje w żywego człowieka, aby go opętać.