Latem 1024 roku zmarł cesarz Niemiec Henryk II i ściśle z nim współpracujący papież Benedykt VIII. Bolesław wykorzystał zamieszanie związane ze zmianami na dwóch najważniejszych tronach łacińskiej Europy i uzyskał od nowego papieża Jana XIX zgodę na koronację.
Uwieńczeniem tych starań była królewska sakra, która najprawdopodobniej miała miejsce w Gnieźnie, przy grobie św. Wojciecha, na Wielkanoc, czyli 18 kwietnia 1025 roku. Tym aktem Bolesław nie tylko wprowadził Polskę do elitarnego grona królestw europejskich, ale umocnił jej niezależność i suwerenność. Król nie może być niczyim wasalem, a jego domena niczyim lennem.
Koronacja królewska była ostatnim, wieńczącym akordem długiego (jak na tę epokę), bo blisko sześćdziesięcioletniego życia. Pierwszy król Polski zmarł 17 czerwca 1025 roku. Pochowano go w Poznaniu.