Odnawiają cmentarz ukraińskich żołnierzy

Trwają prace remontowe na Ukraińskim Cmentarzu Wojskowym w Kaliszu. Otwarcie nowej nekropolii jest zaplanowane 14 sierpnia.

Publikacja: 23.01.2024 13:04

Cmentarz wojskowy w Kaliszu na którym pochowani są Ukraińcy

Cmentarz wojskowy w Kaliszu na którym pochowani są Ukraińcy

Foto: NIKZ

- To jeden z ważniejszych projektów Narodowego Instytutu Konserwacji Zabytków – mówi nam dr Michał Laszczkowski, dyrektor tej instytucji. - Podczas oczyszczania terenu, pod nadzorem archeologicznym, znalezionych zostało kilkaset fragmentów betonowych krzyży wojskowych. Zostały one wkomponowane w metalowe obramowania w kształcie pierwotnych, niezachowanych nagrobków. Obramowania ukazują trudną historię tego miejsca, zniszczonego w czasie wojny i profanowanego w okresie PRL – dodaje.

Znana lista pochowanych Ukraińców w Kaliszu

Pomimo braku nagrobków naukowcy ustalili imienną listę pochowanych na cmentarzu ukraińskich wojskowych i ich rodzin. - Umieściliśmy ją na tablicy przy wejściu. Szczególnie dziś, gdy Ukraina broni swojej niepodległości i naszego bezpieczeństwa trzeba kultywować pamięć o polsko-ukraińskim braterstwie broni – dodaje Michał Laszczkowski.

Czytaj więcej

Prochy generała wrócą do Polski

- Kalisz to miasto o bogatej historii, naznaczonej współistnieniem wielu kultur. Świadkami obecności przedstawicieli różnych narodów i wyznań pozostają zabytkowe nekropolie. Każda z nich stanowi o naszej wspólnej historii. Dzięki współpracy Instytutu, ambasady i miasta Kalisza, jeden z największych ukraińskich cmentarzy wojskowych zyska odpowiednią formę, właściwą dla miejsca pamięci o poległych żołnierzach. Jestem przekonany, że zarówno Polakom jak i Ukraińcom szczególnie bliskie są wartości patriotyczne. Tym bardziej dostrzegamy potrzebę godnego upamiętnienia tych, którzy walczyli za Ojczyznę – uważa Krystian Kinastowski, prezydent Kalisza.

- Ukraiński Cmentarz Wojskowy w Kaliszu-Szczypiornie jest miejscem wyjątkowym, które przypomina o polsko-ukraińskim braterstwie broni lat dwudziestych. W tym miejscu znaleźli swój wieczny spoczynek żołnierze ukraińscy, którzy ramię w ramię z Wojskiem Polskim bronili całej Europy od najeźdźców bolszewickich. Warto zawsze przypominać o tej karcie naszej wspólnej historii, szczególnie teraz, kiedy Europa znów jest zagrożona przez neoimperializm rosyjski, a żołnierze ukraińscy przy wsparciu wolnego świata bohatersko stawiają czoła zbrojnej agresji rosyjskiej – dodaje ambasador Ukrainy w RP, Wasyl Zwarycz.

Kto spoczywa na cmentarzu wojskowym w Kaliszu

Ukraiński Cmentarz Wojskowy w Kaliszu na osiedlu Szczypiorno, to miejsce pochówku kilkuset żołnierzy – sojuszników Polski z czasów wojny polsko-bolszewickiej. Spoczywają tam żołnierze 1. Zaporoskiej Dywizji Strzeleckiej, 4. Kijowskiej Dywizji Strzelców, 5. Chersońskiej Dywizji Strzeleckiej i 6. Siczowej Dywizji Strzelców, którzy na początku lat dwudziestych XX wieku internowani zostali w obozie znajdującym się na terenie Kalisza. Groby żołnierzy i ich rodzin uległy niemal całkowitej degradacji.

W 2023 roku Narodowy Instytut Konserwacji Zabytków podjął się realizacji kompleksowej renowacji cmentarza, chcąc wspólnie z Miastem Kalisz upamiętnić to miejsce. Głównym celem jest przywrócenie charakteru cmentarza wojskowego i wpisanie go w kontekst historyczny i geograficzny, pozwalający oddać burzliwe dzieje nekropolii.

Już teraz udało się przywrócić przedwojenny wygląd obelisku w centralnej części nekropolii, nadano cmentarzowi kształt nekropolii wojskowych, czyli równych rzędów krzyży bez płyt nagrobnych, wkomponowano zachowane fragmenty starych, zniszczonych krzyży betonowych w nowoczesne szkielety z giętej blachy ocynkowanej.

Projekt został dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wartość prac projektowych i robót budowlano-remontowych wykonanych w 2023 r. to 947 231, 34 złotych brutto, z czego kwota dofinansowania z dotacji celowej ministerstwa dla Narodowego Instytutu Konserwacji Zabytków to 900 000 złotych. W 2024 r. prace będą kontynuowane, uporządkowana zostanie zieleń, zasiane trawniki, zostanie też poddane renowacji ogrodzenie cmentarza. Otwarcie odnowionego cmentarza jest zaplanowane na 14 sierpnia.

Czytaj więcej

Wstrzymane poszukiwanie Hubala

Ukraiński Cmentarz Wojskowy w Kaliszu od 2011 r. wpisany jest do rejestru zabytków i jest jedną z największych ukraińskich nekropolii wojskowych w Polsce. Projekt jest realizowany we współpracy z miastem Kalisz i ambasadą Ukrainy w Warszawie oraz Ukraińskim Towarzystwem Historycznym.

Odnowione groby na cmentarzu w Warszawie

Warto przypomnieć, że na cmentarzu prawosławnym w Warszawie co roku 14 sierpnia odbywają się obchody udziału żołnierzy ukraińskich w wojnie polsko-bolszewickiej. Są one organizowane przez środowiska ukraińskie w Polsce. Na dwóch kwaterach cmentarza przy ul. Wolskiej w Warszawie pochowano łącznie niemal 100 weteranów wojska URL. Większość z nich spoczywa pod stylizowanymi na wojskowe betonowymi krzyżami.

W latach 2019-2020 r. Fundacja Dziedzictwa Kulturowego poddała konserwacji zespół 84 wojskowych krzyży kozackich wykonanych z betonu. Znaczna ich część była wykonana jeszcze przed wojną, cześć stawiana była nieoficjalnie już po wojnie.

- To jeden z ważniejszych projektów Narodowego Instytutu Konserwacji Zabytków – mówi nam dr Michał Laszczkowski, dyrektor tej instytucji. - Podczas oczyszczania terenu, pod nadzorem archeologicznym, znalezionych zostało kilkaset fragmentów betonowych krzyży wojskowych. Zostały one wkomponowane w metalowe obramowania w kształcie pierwotnych, niezachowanych nagrobków. Obramowania ukazują trudną historię tego miejsca, zniszczonego w czasie wojny i profanowanego w okresie PRL – dodaje.

Znana lista pochowanych Ukraińców w Kaliszu

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Społeczeństwo
IPSOS : Niszczenie zabytków to zbrodnia
Edukacja
Badanie IPSOS: Jak ważne są dla nas zabytki
Kultura
Polacy chcą chronić dziedzictwo kulturowe Ukrainy
Historia Polski
Odcisk palca na chlebie sprzed 8600 lat
Historia Polski
2 kwietnia mija 19. rocznica śmierci Jana Pawła II
Materiał Promocyjny
Co czeka zarządców budynków w regulacjach elektromobilności?