Jak zmieniło się miejsce po niemieckim obozie KL Plaszow

W połowie marca zostanie odsłonięta wystawa plenerowa „KL Plaszow. Miejsce po, miejsce bez”. Teren dawnego obozu został uporządkowany, stanie się częścią muzeum.

Publikacja: 23.02.2024 17:35

Obóz KL Plaszow w Krakowie

Obóz KL Plaszow w Krakowie

Foto: IPN

Otwarcie wystawy plenerowej i prezentacja efektów prac inwestycyjnych podjętych na tym terenie będzie miało miejsce 15 marca o godz. 11. Zakończony został bowiem pierwszy etap inwestycji.

Ekspozycja składa się z 15 tablic, których treść „łączący przekaz historyczny ze słowami świadków” – opisują jej autorzy. Uzupełnia ją 41 punktów terenowych, informujących o lokalizacji obiektów istotnych dla historii obozu. W terenie znajdują się także trzy okna archeologiczne. Przy pomocy betonowych znaczników określone zostały granice dwóch cmentarzy żydowskich, plac apelowy otoczony został żwirową opaską, a schody umożliwiają dostęp do stromo położonych części upamiętnienia.

Wydarzenia przybliżające historię KL Plaszow

Otwarciu wystawy będzie towarzyszył półroczny cykl wydarzeń przybliżających historię tego miejsca. Organizowane będą spacery edukacyjne, spotkani online i wydarzenia kulturalne.

Czytaj więcej

Porządkowanie terenu byłego obozu KL Plaszow

3 marca o godz. 10 odbędzie się oprowadzanie po terenie byłego obozu szlakiem nowych elementów. 12 marca o godz. 18 w sali kinowej Fabryki Emalia Oskara Schindlera (ul. Lipowa 4) zaplanowane jest spotkanie wokół filmu „Historia Zagłady w przedmiotach”. Po projekcji odbędzie się spotkanie z pracownikami Muzeum KL Plaszow : Moniką Bednarek, Martą Śmietaną i Kamilem Karskim. Dyskusję poprowadzi Marek Zając, autor scenariusza i producent filmu. Spotkanie jest otwarte dla wszystkich.

15 marca o godz. 11 pod Pomnik Ofiar Faszyzmu odbędzie się uroczystość otwarcia nowej wystawy plenerowej „KL Plaszow. Miejsce po, miejsce bez”. Wydarzenie będzie powiązane z oprowadzaniem. 16 marca o godz. 10 zaplanowane jest kolejne oprowadzanie po wystawie, jest ono bezpłatne, ale obowiązuje limit uczestników (zapisy poprzez stronę MKLP).

17 marca o godz. 18 Muzeum KL Plaszow zaprasza na koncert muzyki synagogalnej w wykonaniu organisty Jakuba Stefka z udziałem kantora Amnona Seeliga. Koncert odbędzie się w Żydowskim Muzeum Galicja (ul. Dajwór 18). Wstęp wolny, za wejściówkami, liczba miejsc ograniczona. Zapisy zostaną wkrótce otwarte.

Spotkanie z byłym więźniem KL Plaszow Bernardem Offenem

W kwietniu muzeum zaprasza na spotkanie z reżyserem Bernardem Offenem, byłym więźniem KL Plaszow. W trakcie tego wydarzenia wyświetlane będą fragmenty filmu „My Hometown Concentration Camp”. Bernard Offen urodził się w 1929 roku w Krakowie. W czasie wojny przebywał w getcie krakowskim, a następnie był więziony w obozach koncentracyjnych Plaszow, Auschwitz-Birkenau, Mauthausen i Dachau. Po wojnie wraz z braćmi wyemigrował do Stanów Zjednoczonych. Od lat 90. XX wieku jest aktywnie zaangażowany w działalność edukacyjną dotyczącą II wojny światowej i totalitaryzmów. Wstęp na spotkanie jest wolny, zapisy wkrótce.

W maju muzeum będzie organizowało cotygodniowe bezpłatne oprowadzanie po nowej wystawie plenerowej „KL Plaszow. Miejsce po, miejsce bez”, będą się one odbywały w języku polskim, angielskim i ukraińskim. Spacery te będą bezpłatne, obowiązują jednak zapisy poprzez stronę MKLP. Szczegóły wraz z linkami do zapisów pojawią się w kwietniu 2024 r.

Muzeum KL Plaszow wraz z Fundacją Ośrodka KARTA przygotowało publikację „Cmentarz żywych i umarłych”. To opowieść o doświadczeniu obozowym prezentowanym z różnych perspektyw – więźniów i ich rodzin oraz mieszkańców Krakowa. Do jej przygotowania zostały wykorzystane m.in. pamiętniki spisywanie w obozie, listy i relacje składane po wojnie, a także zeznania byłych więźniów i świadków występujących m.in. podczas procesów załogi KL Plaszow. Premiera książki planowana jest na czerwiec 2024 r.

Historia obozu KL Plaszow

Niemiecki obóz Plaszow został utworzony w październiku 1942 roku na terenie dzielnic Podgórze i Woli Duchackiej w Krakowie. Początkowo jako obóz pracy był przeznaczony dla Żydów ze zlikwidowanego w marcu 1943 roku krakowskiego getta. W latach 1943–1944 osadzono w nim także Żydów z innych gett. W lipcu 1943 roku Niemcy utworzyli tam obóz pracy wychowawczej dla Polaków, w którym przetrzymywano mieszkańców Krakowa. W styczniu 1944 roku został przekształcony w obóz koncentracyjny. Funkcjonował też jako obóz przejściowy dla kierowanych do KL Auschwitz węgierskich Żydów.

Czytaj więcej

Pamięć o czarnej niedzieli. Jak Niemcy zacierali ślady po KL Plaszow

W połowie 1944 r. na jego terenie znajdowało się około 200 obiektów. Szacuje się, że przez to miejsce przewinęło się ponad 35 tysięcy osób. Stopniowa likwidacja KL Plaszow trwała od sierpnia 1944 roku. 14 stycznia 1945 roku grupa około 600 więźniów KL Plaszow wyruszyła pieszo w kierunku KL Auschwitz. Po wyzwoleniu od 19 stycznia do końca 1945 roku na terenie tym stacjonowała Armia Czerwona. Miejsce to zostało wtedy zdewastowane.

Teren po dawnym obozie KL Plaszow to cmentarz ofiar zbrodni niemieckich

Na terenie byłego KL Plaszow spoczywają szczątki ok. 6 tysięcy ofiar, głównie Żydów z krakowskiego getta oraz gett w Bochni, Tarnowie, Wieliczce, Rzeszowie, Przemyślu, z obozu w Szebniach i kierowanych do Auschwitz Żydów ze Słowacji i Węgier. Wśród nich są też ofiary selekcji, Żydzi złapani na tzw. aryjskich papierach, Romowie oraz około 2 tys. Polaków rozstrzelanych przez gestapo.

„Rzeczpospolita” ma patronat nad wydarzeniem.

Otwarcie wystawy plenerowej i prezentacja efektów prac inwestycyjnych podjętych na tym terenie będzie miało miejsce 15 marca o godz. 11. Zakończony został bowiem pierwszy etap inwestycji.

Ekspozycja składa się z 15 tablic, których treść „łączący przekaz historyczny ze słowami świadków” – opisują jej autorzy. Uzupełnia ją 41 punktów terenowych, informujących o lokalizacji obiektów istotnych dla historii obozu. W terenie znajdują się także trzy okna archeologiczne. Przy pomocy betonowych znaczników określone zostały granice dwóch cmentarzy żydowskich, plac apelowy otoczony został żwirową opaską, a schody umożliwiają dostęp do stromo położonych części upamiętnienia.

Pozostało 88% artykułu

Ten artykuł przeczytasz z aktywną subskrypcją rp.pl

Zyskaj dostęp do ekskluzywnych treści najbardziej opiniotwórczego medium w Polsce

Na bieżąco o tym, co ważne w kraju i na świecie. Rzetelne informacje, różne perspektywy, komentarze i opinie. Artykuły z Rzeczpospolitej i wydania magazynowego Plus Minus.

Społeczeństwo
Porządkowanie terenu byłego obozu KL Plaszow
Historia
Rusza budowa Muzeum KL Plaszow
Historia
Historia analizy języka naturalnego, część II
Historia
Czy Niemcy oddadzą traktat pokojowy z Krzyżakami
Historia
80 lat temu przez Dulag 121 przeszła ludność Warszawy