Rumuni też mieli swoich żołnierzy niezłomnych

Ion Gavrilă zwany Ogoranu i Toma Arnăuţoiu uosabiają losy tysięcy rumuńskich bojowników antykomunistycznego ruchu oporu, którzy w latach 40. i 50. podjęli zbrojną walkę z prosowieckim reżimem

Aktualizacja: 08.10.2016 14:09 Publikacja: 06.10.2016 18:09

Foto: Rzeczpospolita

Na początku lat 90. telewizja rumuńska i Lucia Hossu-Longin serialem dokumentalnym „Memorialul durerii” (Pomnik cierpienia), który liczył ponad sto odcinków, pierwszy raz po pół wieku oddała hołd ofiarom prześladowań komunistycznych, a zwłaszcza zbrojnemu ruchowi oporu.

Jak duży i wytrwały był ich opór? W osiemnastu łańcuchach i lasach rumuńskich Karpat oddolnie skrzyknięte „bandy” liczyły tysiące ludzi pod koniec lat 40., topniały do setek w latach 50., a potem jednostek, które działały nawet do 1976 r. Losy poszczególnych oddziałów da się ująć znamiennymi biografiami dwóch legendarnych postaci, najbardziej znaczących i krańcowo odmiennych biografii ówczesnej młodej ambitnej inteligencji wiejskiej. Są to Ion Gavrilă (pol. Jan Gawryła, ur. 1923 r.) zwany Ogoranu i Toma Arnăuţoiu (pol. Tomasz Arnełcoju, ur. 1921 r.). Uosabiają oni postawy ludzi w trzech podziemnie zasłużonych południowych pasmach karpackich: w samym środku Rumunii Făgăraş (Góry Fogarskie – najdziksze i najwyższe: 6 szczytów powyżej 2,5 tys. m) i w dwóch pasmach schodzących na południe: zachodni Muscel w kierunku Piteşti i sąsiedni wschodni Bucegi między Braszowem i Ploieşti. Miasta te były centrami milicyjnego dowodzenia akcjami przeciw górskim „bandom”, a następnie więzieniami.


Pozostało 92% artykułu
„Rzeczpospolita” najbardziej opiniotwórczym medium października!
Rzetelne informacje, pogłębione analizy, komentarze i opinie. Treści, które inspirują do myślenia. Oglądaj, czytaj, słuchaj.

Czytaj za 9 zł miesięcznie!
Historia
Telefony komórkowe - techniczne arcydzieło dla każdego
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Historia
Paweł Łepkowski: Najsympatyczniejszy ze wszystkich świętych
Historia
Mistrzowie narracji historycznej: Hebrajczycy
Historia
Bunt carskich strzelców
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Historia
Wojna zimowa. Walka Dawida z Goliatem