Blask katedry i pałacu odnowionych na Ukrainie

Instytut POLONIKA zakończył prace konserwatorskie we Lwowie oraz w Jazłowcu na Ukrainie.

Aktualizacja: 22.11.2019 13:59 Publikacja: 22.11.2019 13:29

Odnowiona mozaika w kadedrze ormiańskiej we Lwowie

Odnowiona mozaika w kadedrze ormiańskiej we Lwowie

Foto: Instytut POLONIKA

Zakończyły się prace konserwatorskie w katedrze ormiańskiej we Lwowie oraz w dawnym pałacu Poniatowskich w Jazłowcu.

Konserwacji poddana została mozaika ukazująca Świętą Trójcę, autorstwa Józefa Mehoffera, która zdobi sklepienie kopuły katedry ormiańskiej. Projekt konserwacji mozaiki sfinansował kwotą ponad 375 tys. zł. Instytut POLONIKA.

Mozaika, wykonana w latach 1912-1913 na zlecenie abp. Józefa Teodorowicza według projektu Józefa Mehoffera przez włoską firmę Gianese z Murano, od swojego powstania nie była poddawana czyszczeniu ani żadnym pracom konserwatorskim. W wyniku upływu czasu i działania niekorzystnych warunków, w jakich znajduje się ten zabytek, w dekoracji mozaikowej wystąpiły uszkodzenia, zagrzybienie i zasolenie, a wiele szklanych elementów utraciło swoją przezroczystość.

Po przeprowadzeniu prac konserwatorskich obejmujących – prócz konserwacji estetycznej obiektu – uszczelnienie poszycia dachu i okien, udało się zahamować proces niszczenia mozaiki oraz przywrócić wystrojowi świątyni wartość artystyczną zbliżoną do pierwotnej.

Konserwację mozaiki przedstawiającej Świętą Trójcę przeprowadził polsko-ukraiński zespół konserwatorów ze Stowarzyszenia Absolwentów Akademii Dziedzictwa w Krakowie. Pracami zespołu kierowali dr hab. Joanna Czernichowska i Paweł Baranowski.

Kolejnym projektem konserwatorskim, który zakończył się w listopadzie jest konserwacja XVII-wiecznego portalu pałacu w Jazłowcu (obwód tarnopolski na Ukrainie).

W miejscowości tej znajduje się jeden z najciekawszych i najbardziej malowniczo położonych zabytków Podola – dawna rezydencja magnacka składająca się ze średniowiecznego zamku oraz XVIII-wiecznego pałacu wraz z zabytkowym parkiem. Pałac jazłowiecki został zbudowany w połowie XVIII wieku przez kasztelana krakowskiego Stanisława Poniatowskiego, ojca przyszłego króla Rzeczypospolitej.

Rezydencja parokrotnie zmieniała właścicieli, aż w 1863 r. stała się siedzibą klasztoru Sióstr Niepokalanek i szkoły dla dziewcząt. Instytucje te działały aż do II wojny światowej i zostały zlikwidowane przez władze sowieckie, które w pałacu urządziły sanatorium dla gruźlików, funkcjonujące w jednym skrzydle pałacu do dziś. Drugie skrzydło zwrócono w latach 90. siostrom Niepokalankom. Pałac w Jazłowcu jest zatem jedynym tego typu zabytkiem na zachodniej Ukrainie, który (częściowo) wrócił do przedwojennych właścicieli.

Zakończona w tym roku konserwacja była kontynuacją prac rozpoczętych i przerwanych w ubiegłych latach (2010-2012) finansowanych z funduszy ministerstwa kultury. Renesansowy kamienny portal z gipsowymi figurami aniołów stanowiący główne wejście do pałacu od strony ogrodu, w momencie rozpoczęcia konserwacji znajdował się w bardzo złym stanie. W wyniku działania warunków atmosferycznych doszło do zawilgocenia, rozwoju bakterii i mikroorganizmów oraz rozsadzania kamienia przez zamarzającą wodę.

Przeprowadzone prace konserwatorskie objęły oczyszczenie kamienia, wzmocnienie konstrukcji obiektu oraz konieczne uzupełnienia i rekonstrukcje. Portal został również zabezpieczony przed działaniem szkodliwych czynników w przyszłości.

Prace finansowane przez Instytut POLONIKA kwotą ponad 90 tys. zł. nadzorowała konserwator sztuki Anna Sztymelska-Karczewska.

Historia
Krzysztof Kowalski: Heroizm zdegradowany
Historia
Cel nadrzędny: przetrwanie narodu
Historia
Zaprzeczał zbrodniom nazistów. Prokurator skierował akt oskarżenia
Historia
Krzysztof Kowalski: Kurz igrzysk paraolimpijskich opadł. Jak w przeszłości traktowano osoby niepełnosprawne
Materiał Promocyjny
Przewaga technologii sprawdza się na drodze
Historia
Kim byli pierwsi polscy partyzanci?
Walka o Klimat
„Rzeczpospolita” nagrodziła zasłużonych dla środowiska